path: root/po/nl/preparing.po

# Dutch translation for chapter Preparing of the Debian Installation Guide.
# Frans Spiesschaert <Frans.Spiesschaert@yucom.be>, 2017-2020.
#
msgid ""
msgstr ""
"Project-Id-Version: d-i-manual_preparing\n"
"Report-Msgid-Bugs-To: debian-boot@lists.debian.org\n"
"POT-Creation-Date: 2021-11-26 23:02+0000\n"
"PO-Revision-Date: 2021-02-10 20:35+0100\n"
"Last-Translator: Frans Spiesschaert <Frans.Spiesschaert@yucom.be>\n"
"Language-Team: Debian Dutch l10n Team <debian-l10n-dutch@lists.debian.org>\n"
"Language: nl\n"
"MIME-Version: 1.0\n"
"Content-Type: text/plain; charset=UTF-8\n"
"Content-Transfer-Encoding: 8bit\n"
"Plural-Forms: nplurals=2; plural=(n != 1);\n"
"X-Generator: Poedit 2.2.1\n"

#. Tag: title
#: preparing.xml:5
#, no-c-format
msgid "Before Installing &debian-gnu;"
msgstr "Vooraleer u &debian-gnu; installeert"

#. Tag: para
#: preparing.xml:6
#, no-c-format
msgid ""
"This chapter deals with the preparation for installing &debian; before you "
"even boot the installer. This includes backing up your data, gathering "
"information about your hardware, and locating any necessary information."
msgstr ""
"Dit hoofdstuk behandelt de voorbereiding op de installatie van &debian; "
"zelfs voordat u het installatieprogramma start. Dit omvat het maken van een "
"reservekopie van uw gegevens, het verzamelen van gegevens over uw hardware "
"en het bijeenzoeken van eventueel benodigde informatie."

#. Tag: title
#: preparing.xml:19
#, no-c-format
msgid "Overview of the Installation Process"
msgstr "Overzicht van het installatieproces"

#. Tag: para
#: preparing.xml:20
#, no-c-format
msgid ""
"First, just a note about re-installations. With &debian;, a circumstance "
"that will require a complete re-installation of your system is very rare; "
"perhaps mechanical failure of the hard disk would be the most common case."
msgstr ""
"Allereerst een opmerking over herinstallaties. Bij &debian; zal zich slechts "
"zeer zelden een omstandigheid voordoen die een volledige herinstallatie "
"noodzakelijk maakt. Wellicht is een mechanisch falen van de harde schijf de "
"meest voorkomende situatie."

#. Tag: para
#: preparing.xml:27
#, no-c-format
msgid ""
"Many common operating systems may require a complete installation to be "
"performed when critical failures take place or for upgrades to new OS "
"versions. Even if a completely new installation isn't required, often the "
"programs you use must be re-installed to operate properly in the new OS."
msgstr ""
"Bij veel courante besturingssystemen kan een volledige herinstallatie nodig "
"blijken wanneer kritieke fouten optreden of voor een upgrade naar een nieuwe "
"versie van het besturingssysteem. En zelfs als een volledige herinstallatie "
"niet nodig is, moeten vaak de programma's die u gebruikt geherinstalleerd "
"worden om behoorlijk te functioneren onder het nieuwe besturingssysteem."

#. Tag: para
#: preparing.xml:35
#, no-c-format
msgid ""
"Under &debian-gnu;, it is much more likely that your OS can be repaired "
"rather than replaced if things go wrong. Upgrades never require a wholesale "
"installation; you can always upgrade in-place. And the programs are almost "
"always compatible with successive OS releases. If a new program version "
"requires newer supporting software, the &debian; packaging system ensures "
"that all the necessary software is automatically identified and installed. "
"The point is, much effort has been put into avoiding the need for re-"
"installation, so think of it as your very last option. The installer is "
"<emphasis>not</emphasis> designed to re-install over an existing system."
msgstr ""
"Onder &debian-gnu; is het veel waarschijnlijker dat uw besturingssysteem "
"niet vervangen moet worden maar gerepareerd kan worden als er dingen fout "
"gaan. Voor opwaarderingen is nooit een volledige herinstallatie vereist. U "
"kunt steeds het bestaande systeem opwaarderen terwijl het systeem blijft "
"functioneren en bijna steeds zijn de programma's compatibel met "
"opeenvolgende releases van het besturingssysteem. Indien een nieuwere versie "
"van een programma ook nieuwe ondersteunende software vereist, zorgt de "
"manier waarop &debian; pakketten maakt ervoor dat alle software die benodigd "
"is, automatisch wordt geïdentificeerd en geïnstalleerd. Omdat zoveel "
"aandacht is besteed aan het voorkomen van de noodzaak om opnieuw te "
"installeren, zou u dat als uw allerlaatste redmiddel moeten beschouwen. Het "
"installatiesysteem is <emphasis>niet</emphasis> ontworpen om een installatie "
"over een bestaand systeem heen uit te voeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:48
#, no-c-format
msgid ""
"Here's a road map for the steps you will take during the installation "
"process."
msgstr ""
"Hier volgt een draaiboek met de verschillende stappen van het "
"installatieproces."

#. Tag: para
#: preparing.xml:56
#, no-c-format
msgid ""
"Back up any existing data or documents on the hard disk where you plan to "
"install."
msgstr ""
"Een reservekopie maken van alle bestaande gegevens of documenten op de harde "
"schijf waarop u de installatie wilt uitvoeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:62
#, no-c-format
msgid ""
"Gather information about your computer and any needed documentation, before "
"starting the installation."
msgstr ""
"Informatie verzamelen over uw computer en alle benodigde documentatie voor u "
"met de installatie begint."

#. Tag: para
#: preparing.xml:68
#, no-c-format
msgid "Create partitionable space for &debian; on your hard disk."
msgstr ""
"Op uw harde schijf voor &debian; ruimte vrij maken die in partities kan "
"opgedeeld worden."

#. Tag: para
#: preparing.xml:73
#, no-c-format
msgid ""
"Locate and/or download the installer software and any specialized driver or "
"firmware files your machine requires."
msgstr ""
"De installatiesoftware erbij nemen en/of downloaden, evenals eventuele "
"gespecialiseerde stuurprogramma's of firmware-bestanden die uw computer "
"vereist."

#. Tag: para
#: preparing.xml:79
#, no-c-format
msgid ""
"Set up boot media such as CDs/DVDs/USB sticks or provide a network boot "
"infrastructure from which the installer can be booted."
msgstr ""
"De opstartmedia klaar maken, zoals CD's/DVD's/USB-sticks of een "
"infrastructuur voorzien om het installatieprogramma over het netwerk te "
"kunnen opstarten."

#. Tag: para
#: preparing.xml:85
#, no-c-format
msgid "Boot the installation system."
msgstr "Het installatiesysteem opstarten."

#. Tag: para
#: preparing.xml:90
#, no-c-format
msgid "Select the installation language."
msgstr "De taal selecteren waarin de installatie uitgevoerd wordt."

#. Tag: para
#: preparing.xml:95
#, no-c-format
msgid "Activate the ethernet network connection, if available."
msgstr "De ethernet-netwerkverbinding activeren als die beschikbaar is."

#. Tag: para
#: preparing.xml:101
#, no-c-format
msgid "Configure one network interface."
msgstr "Een netwerkinterface configureren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:106
#, no-c-format
msgid "Open an ssh connection to the new system."
msgstr "Een ssh-verbinding openen met het nieuwe systeem."

#. Tag: para
#: preparing.xml:111
#, no-c-format
msgid "Attach one or more DASDs (Direct Access Storage Device)."
msgstr ""
"Een of meer DASD's (Direct Access Storage Device - opslagapparaat met "
"rechtstreekse toegang, vaak een harde schijf) aankoppelen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:117
#, no-c-format
msgid ""
"If necessary, resize existing partitions on your target harddisk to make "
"space for the installation."
msgstr ""
"Zo nodig op de doelschijf de grootte van bestaande partities aanpassen om "
"plaats vrij te maken voor de installatie."

#. Tag: para
#: preparing.xml:122
#, no-c-format
msgid "Create and mount the partitions on which &debian; will be installed."
msgstr ""
"De partities waarop &debian; geïnstalleerd zal worden aanmaken en "
"aankoppelen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:127
#, no-c-format
msgid ""
"Watch the automatic download/install/setup of the <firstterm>base system</"
"firstterm>."
msgstr ""
"Toekijken op het automatisch downloaden/installeren/instellen van het "
"<firstterm>basissysteem</firstterm>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:133
#, no-c-format
msgid "Select and install <firstterm>additional software</firstterm>."
msgstr "Selecteren en installeren van <firstterm>extra software</firstterm>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:138
#, no-c-format
msgid ""
"Install a <firstterm>boot loader</firstterm> which can start up &debian-gnu; "
"and/or your existing system."
msgstr ""
"Een <firstterm>bootloader</firstterm> (bootloader) installeren die in staat "
"is om &debian-gnu; en/of uw bestaande systeem op te starten."

#. Tag: para
#: preparing.xml:144
#, no-c-format
msgid "Load the newly installed system for the first time."
msgstr "Het pas geïnstalleerde systeem voor de eerste maal laden."

#. Tag: para
#: preparing.xml:151
#, no-c-format
msgid ""
"For &arch-title; you have the option of using <phrase arch=\"any-x86\">a</"
"phrase> <phrase arch=\"arm64\">an experimental</phrase> <phrase arch="
"\"powerpc\">an experimental</phrase> graphical version of the installation "
"system. For more information about this graphical installer, see <xref "
"linkend=\"graphical\"/>."
msgstr ""
"Voor &arch-title; heeft u de mogelijkheid om <phrase arch=\"any-x86\">een</"
"phrase> <phrase arch=\"arm64\">een experimentele</phrase> <phrase arch="
"\"powerpc\">een experimentele</phrase> grafische versie van het "
"installatiesysteem te gebruiken. Raadpleeg <xref linkend=\"graphical\"/> "
"voor bijkomende informatie over dit grafisch installatieprogramma."

#. Tag: para
#: preparing.xml:160
#, no-c-format
msgid ""
"If you have problems during the installation, it helps to know which "
"packages are involved in which steps. Introducing the leading software "
"actors in this installation drama:"
msgstr ""
"Indien u tijdens de installatie moeilijkheden ervaart, kan het nuttig zijn "
"om een beeld te hebben van de pakketten die een rol spelen in de "
"verschillende stappen. Wij stellen de belangrijkste software-acteurs uit dit "
"installatietoneelstuk aan u voor:"

#. Tag: para
#: preparing.xml:166
#, no-c-format
msgid ""
"The installer software, <classname>debian-installer</classname>, is the "
"primary concern of this manual. It detects hardware and loads appropriate "
"drivers, uses <classname>dhcp-client</classname> to set up the network "
"connection, runs <classname>debootstrap</classname> to install the base "
"system packages, and runs <classname>tasksel</classname> to allow you to "
"install certain additional software. Many more actors play smaller parts in "
"this process, but <classname>debian-installer</classname> has completed its "
"task when you load the new system for the first time."
msgstr ""
"De installatiesoftware, <classname>debian-installer</classname>, is het "
"voornaamste onderwerp van deze handleiding. Zij verzorgt de herkenning van "
"hardware en laadt geschikte stuurprogramma's, gebruikt <classname>dhcp-"
"client</classname> om de netwerkverbinding op te zetten, start "
"<classname>debootstrap</classname> voor de installatie van de pakketten voor "
"het basissysteem en voert <classname>tasksel</classname> uit om u in staat "
"te stellen bepaalde bijkomende software te installeren. Nog veel meer "
"acteurs spelen kleinere rollen in dit proces, maar de taak van "
"<classname>debian-installer</classname> is achter de rug als u het nieuwe "
"systeem voor de eerste maal laadt."

#. Tag: para
#: preparing.xml:178
#, no-c-format
msgid ""
"To tune the system to your needs, <classname>tasksel</classname> allows you "
"to choose to install various predefined bundles of software like a Web "
"server or a Desktop environment."
msgstr ""
"Om het systeem aan uw behoeften aan te passen, biedt <classname>tasksel</"
"classname> u de mogelijkheid om diverse voorgedefinieerde softwarebundels, "
"zoals een webserver of desktopomgeving, te installeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:184
#, no-c-format
msgid ""
"One important option during the installation is whether or not to install a "
"graphical desktop environment, consisting of the X Window System and one of "
"the available graphical desktop environments. If you choose not to select "
"the <quote>Desktop environment</quote> task, you will only have a relatively "
"basic, command line driven system. Installing the Desktop environment task "
"is optional because in relation to a text-mode-only system it requires a "
"comparatively large amount of disk space and because many &debian-gnu; "
"systems are servers which don't really have any need for a graphical user "
"interface to do their job."
msgstr ""
"Een belangrijk keuzemoment tijdens de installatie is de vraag of er al dan "
"niet een grafische desktopomgeving geïnstalleerd moet worden. Dat bestaat "
"uit het 'X Window System' en één van de beschikbare grafische "
"desktopomgevingen. Indien u ervoor kiest om de taak <quote>Desktopomgeving</"
"quote> niet te selecteren, zult u enkel beschikken over een relatief basaal "
"systeem dat via de commandoregel aangestuurd wordt. Het installeren van de "
"taak 'desktopomgeving' is optioneel omdat het vergeleken met een systeem dat "
"uitsluitend in tekstmodus werkt, een relatief grote hoeveelheid schijfruimte "
"nodig heeft en omdat veel &debian-gnu;-systemen als server dienst doen en "
"die hebben niet echt behoefte aan een grafische gebruikersinterface om hun "
"taak te vervullen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:197
#, no-c-format
msgid ""
"Just be aware that the X Window System is completely separate from "
"<classname>debian-installer</classname>, and in fact is much more "
"complicated. Troubleshooting of the X Window System is not within the scope "
"of this manual."
msgstr ""
"U moet weten dat het 'X Window System' volledig los staat van "
"<classname>debian-installer</classname> en in feite veel complexer is. Het "
"oplossen van problemen met het 'X Window System' valt buiten het bestek van "
"deze handleiding."

#. Tag: title
#: preparing.xml:212
#, no-c-format
msgid "Back Up Your Existing Data!"
msgstr "Maak een reservekopie van uw bestaande gegevens!"

#. Tag: para
#: preparing.xml:213
#, no-c-format
msgid ""
"Before you start, make sure to back up every file that is now on your "
"system. If this is the first time a non-native operating system is going to "
"be installed on your computer, it is quite likely you will need to re-"
"partition your disk to make room for &debian-gnu;. Anytime you partition "
"your disk, you run a risk of losing everything on the disk, no matter what "
"program you use to do it. The programs used in the installation of &debian-"
"gnu; are quite reliable and most have seen years of use; but they are also "
"quite powerful and a false move can cost you. Even after backing up, be "
"careful and think about your answers and actions. Two minutes of thinking "
"can save hours of unnecessary work."
msgstr ""
"Vooraleer u begint moet u zeker een reservekopie maken van elk bestand dat "
"zich op dit moment op uw systeem bevindt. Als dit de eerste keer is dat op "
"uw computer een niet-oorspronkelijk besturingssysteem geïnstalleerd zal "
"worden, is het erg waarschijnlijk dat u de harde schijf zult moeten "
"herindelen om plaats te maken voor &debian-gnu;. Telkens u de schijf indeelt "
"in partities, loopt u het risico dat alles wat op de schijf staat verloren "
"gaat, ongeacht welk programma u hiervoor gebruikt. De programma's die "
"tijdens de installatie van &debian-gnu; gebruikt worden, zijn behoorlijk "
"betrouwbaar en de meeste zijn al jaren in gebruik, maar ze zijn ook erg "
"krachtig en een verkeerde handeling kan u duur te staan komen. Zelfs nadat u "
"een reservekopie gemaakt heeft, moet u voorzichtig te werk gaan en over uw "
"antwoorden en acties nadenken. Twee minuten nadenken kan u uren nutteloos "
"werk besparen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:226
#, no-c-format
msgid ""
"If you are creating a multi-boot system, make sure that you have the "
"distribution media of any other present operating systems on hand. Even "
"though this is normally not necessary, there might be situations in which "
"you could be required to reinstall your operating system's boot loader to "
"make the system boot or in a worst case even have to reinstall the complete "
"operating system and restore your previously made backup."
msgstr ""
"Indien u een 'multi-boot' systeem wilt maken, een systeem waarop meerdere "
"besturingssystemen staan, moet u ervoor zorgen dat u de distributiemedia van "
"de andere aanwezige besturingssystemen bij de hand heeft. Hoewel dit in "
"normale omstandigheden niet nodig is, kunnen er zich situaties voordoen "
"waarin u de bootloader van uw besturingssysteem opnieuw moet installeren om "
"het systeem te laten opstarten, of in het slechtste geval zelfs het "
"volledige besturingssysteem opnieuw moet installeren en de vooraf gemaakte "
"reservekopie moet terugplaatsen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:245
#, no-c-format
msgid "Information You Will Need"
msgstr "Benodigde informatie"

#. Tag: title
#: preparing.xml:248
#, no-c-format
msgid "Documentation"
msgstr "Documentatie"

#. Tag: title
#: preparing.xml:251
#, no-c-format
msgid "Installation Manual"
msgstr "Installatiehandleiding"

#. Tag: para
#: preparing.xml:253
#, no-c-format
msgid "This document you are now reading, in plain ASCII, HTML or PDF format."
msgstr ""
"Het document dat u nu aan het lezen bent, als gewoon ASCII tekstbestand of "
"in HTML- of PDF-formaat."

#. Tag: itemizedlist
#: preparing.xml:259
#, no-c-format
msgid "&list-install-manual-files;"
msgstr "&list-install-manual-files;"

#. Tag: para
#: preparing.xml:265
#, no-c-format
msgid ""
"The document you are now reading, which is the official version of the "
"Installation Guide for the &releasename; release of &debian;; available in "
"<ulink url=\"&url-release-area;/installmanual\">various formats and "
"translations</ulink>."
msgstr ""
"Het document dat u nu aan het lezen bent. Dit is de officiële versie van de "
"Installatiehandleiding voor de release &releasename; van &debian; en is "
"beschikbaar in <ulink url=\"&url-release-area;/installmanual\">diverse "
"bestandsformaten en vertalingen</ulink>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:274
#, no-c-format
msgid ""
"The document you are now reading, which is a development version of the "
"Installation Guide for the next release of &debian;; available in <ulink url="
"\"&url-d-i-dillon-manual;\">various formats and translations</ulink>."
msgstr ""
"Het document dat u nu aan het lezen bent. Dit is de ontwikkelingsversie van "
"de Installatiehandleiding voor de volgende release van &debian; en is "
"beschikbaar in <ulink url=\"&url-d-i-dillon-manual;\">diverse "
"bestandsformaten en vertalingen</ulink>."

#. Tag: title
#: preparing.xml:286
#, no-c-format
msgid "Hardware documentation"
msgstr "Documentatie over de hardware"

#. Tag: para
#: preparing.xml:287
#, no-c-format
msgid ""
"Often contains useful information on configuring or using your hardware."
msgstr ""
"Die bevat vaak nuttige informatie over het instellen en gebruiken van die "
"hardware."

#. Tag: ulink
#: preparing.xml:298
#, no-c-format
msgid "The Debian Wiki hardware page"
msgstr "De hardware-pagina van Debian Wiki"

#. Tag: ulink
#: preparing.xml:304
#, no-c-format
msgid "Linux for SPARC Processors FAQ"
msgstr "De FAQ 'Linux voor SPARC Processors'"

#. Tag: ulink
#: preparing.xml:310
#, no-c-format
msgid "Linux/MIPS website"
msgstr "De Linux/MIPS website"

#. Tag: title
#: preparing.xml:319
#, no-c-format
msgid "&arch-title; Hardware References"
msgstr "Naslagwerk voor &arch-title;-hardware"

#. Tag: para
#: preparing.xml:320
#, no-c-format
msgid ""
"Documentation of &arch-title;-specific boot sequence, commands and device "
"drivers (e.g. DASD, XPRAM, Console, OSA, HiperSockets and z/VM interaction)"
msgstr ""
"Documentatie over &arch-title;-specifieke zaken zoals opstartvolgorde (boot "
"sequence), commando's en apparaatstuurprogramma's (bijv. DASD, XPRAM, "
"console, OSA, HiperSockets en z/VM-interactie)"

#. Tag: ulink
#: preparing.xml:331
#, no-c-format
msgid "Device Drivers, Features, and Commands (Linux Kernel 3.2)"
msgstr ""
"Apparaatstuurprogramma's, functionaliteit en commando's (Linux Kernel 3.2)"

#. Tag: para
#: preparing.xml:336
#, no-c-format
msgid ""
"IBM Redbook describing how Linux can be combined with z/VM on zSeries and "
"&arch-title; hardware."
msgstr ""
"Het Redbook van IBM waarin beschreven staat hoe Linux gecombineerd kan "
"worden met z/VM op zSeries en &arch-title; hardware."

#. Tag: ulink
#: preparing.xml:346
#, no-c-format
msgid "Linux for &arch-title;"
msgstr "Linux voor &arch-title;"

#. Tag: para
#: preparing.xml:352
#, no-c-format
msgid ""
"IBM Redbook describing the Linux distributions available for the mainframe. "
"It has no chapter about &debian; but the basic installation concepts are the "
"same across all &arch-title; distributions."
msgstr ""
"Het Redbook van IBM dat beschrijft welke Linux-distributies beschikbaar zijn "
"voor het mainframe. Het bevat geen hoofdstuk over &debian;, maar de "
"basisconcepten van de installatie zijn voor alle distributies voor &arch-"
"title; dezelfde."

#. Tag: ulink
#: preparing.xml:363
#, no-c-format
msgid "Linux for IBM eServer zSeries and &arch-title;: Distributions"
msgstr "Linux voor de IBM eServer zSeries en voor &arch-title;: Distributies"

#. Tag: title
#: preparing.xml:373
#, no-c-format
msgid "Finding Sources of Hardware Information"
msgstr "Informatiebronnen over hardware vinden"

#. Tag: para
#: preparing.xml:374
#, no-c-format
msgid ""
"In many cases, the installer will be able to automatically detect your "
"hardware. But to be prepared, we do recommend familiarizing yourself with "
"your hardware before the install."
msgstr ""
"In veel gevallen zal het installatieprogramma in staat zijn automatisch uw "
"hardware te herkennen. Maar om op alles voorbereid te zijn, raden we u aan "
"om uzelf vertrouwd te maken met uw hardware voor u met de installatie begint."

#. Tag: para
#: preparing.xml:380
#, no-c-format
msgid "Hardware information can be gathered from:"
msgstr "Informatie over hardware kan gevonden worden via:"

#. Tag: para
#: preparing.xml:387
#, no-c-format
msgid "The manuals that come with each piece of hardware."
msgstr "De handleidingen die meegeleverd worden met elk hardware-onderdeel."

#. Tag: para
#: preparing.xml:392
#, no-c-format
msgid ""
"The BIOS/UEFI setup screens of your computer. You can view these screens "
"when you start your computer by pressing a combination of keys. Check your "
"manual for the combination. Often, it is the <keycap>Delete</keycap> or the "
"<keycap>F2</keycap> key, but some manufacturers use other keys or key "
"combinations. Usually upon starting the computer there will be a message "
"stating which key to press to enter the setup screen."
msgstr ""
"De configuratieschermen van het BIOS/UEFI op uw computer. U krijgt deze "
"schermen te zien als u bij het opstarten van de computer een "
"toetsencombinatie indrukt. Kijk in uw handleiding welke combinatie u moet "
"gebruiken. Vaak is het de <keycap>Delete</keycap>-toets of de <keycap>F2</"
"keycap>-toets, maar sommige fabrikanten gebruiken een andere toets of "
"toetsencombinatie. Gewoonlijk krijgt u bij het opstarten van de computer een "
"mededeling die zegt welke toets u moet indrukken om het instellingenscherm "
"te openen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:402
#, no-c-format
msgid "The cases and boxes for each piece of hardware."
msgstr "De verpakkingsdozen van de verschillende hardware-onderdelen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:408
#, no-c-format
msgid "The System window in the Windows Control Panel."
msgstr ""
"Het Systeem-venster in het Configuratiescherm (Control Panel) van Windows."

#. Tag: para
#: preparing.xml:414
#, no-c-format
msgid ""
"System commands or tools in another operating system, including file manager "
"displays. This source is especially useful for information about RAM and "
"hard drive memory."
msgstr ""
"Systeemcommando's en -gereedschappen van andere besturingssystemen, "
"waaronder programma's voor bestandsbeheer. Deze informatiebron is vooral "
"handig om informatie te verkrijgen over RAM-geheugen en opslaggeheugen van "
"de harde schijf."

#. Tag: para
#: preparing.xml:421
#, no-c-format
msgid ""
"Your system administrator or Internet Service Provider. These sources can "
"tell you the settings you need to set up your networking and e-mail."
msgstr ""
"Uw systeembeheerder of Internetprovider (ISP). Bij deze informatiebronnen "
"kunt u de instellingen opvragen die u voor uw netwerkverbinding en uw e-mail "
"moet gebruiken."

#. Tag: title
#: preparing.xml:433
#, no-c-format
msgid "Hardware Information Helpful for an Install"
msgstr "Voor een installatie nuttige informatie over hardware"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:437
#, no-c-format
msgid "Hardware"
msgstr "Hardware"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:437
#, no-c-format
msgid "Information You Might Need"
msgstr "Informatie die u nodig kunt hebben"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:443
#, no-c-format
msgid "Hard Drives"
msgstr "Harde schijven"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:444
#, no-c-format
msgid "How many you have."
msgstr "Hoeveel u er heeft."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:446
#, no-c-format
msgid "Their order on the system."
msgstr "Hun volgorde op het systeem."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:448
#, no-c-format
msgid "Whether IDE (also known as PATA), SATA or SCSI."
msgstr ""
"Of ze van het type IDE (ook wel aangeduid met PATA), SATA of SCSI zijn."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:450 preparing.xml:499
#, no-c-format
msgid "Available free space."
msgstr "Beschikbare vrije ruimte."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:451
#, no-c-format
msgid "Partitions."
msgstr "Partities."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:453
#, no-c-format
msgid "Partitions where other operating systems are installed."
msgstr "Partities waarop andere besturingssystemen geïnstalleerd zijn."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:481
#, no-c-format
msgid "Network interfaces"
msgstr "Netwerk-interfaces"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:482
#, no-c-format
msgid "Type/model of available network interfaces."
msgstr "Type/model van de beschikbare netwerk-interfaces."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:486
#, no-c-format
msgid "Printer"
msgstr "Printer"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:487
#, no-c-format
msgid "Model and manufacturer."
msgstr "Model en fabrikant."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:491
#, no-c-format
msgid "Video Card"
msgstr "Grafische kaart"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:492
#, no-c-format
msgid "Type/model and manufacturer."
msgstr "Type/model en fabrikant"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:496
#, no-c-format
msgid "DASD"
msgstr "DASD"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:497
#, no-c-format
msgid "Device number(s)."
msgstr "Apparaatnummer(s)."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:502
#, no-c-format
msgid "Network"
msgstr "Netwerk"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:503
#, no-c-format
msgid "Type of adapter."
msgstr "Type adapter."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:505
#, no-c-format
msgid "Device numbers."
msgstr "Apparaatnummers."

#. Tag: entry
#: preparing.xml:506
#, no-c-format
msgid "Relative adapter number for OSA cards."
msgstr "Het relatief adapternummer voor OSA-kaarten."

#. Tag: title
#: preparing.xml:514
#, no-c-format
msgid "Hardware Compatibility"
msgstr "Compatibiliteit van de hardware"

#. Tag: para
#: preparing.xml:516
#, no-c-format
msgid ""
"Many products work without trouble on &arch-kernel;. Moreover, hardware "
"support in &arch-kernel; is improving daily. However, &arch-kernel; still "
"does not run as many different types of hardware as some operating systems."
msgstr ""
"Veel producten werken probleemloos onder &arch-kernel;. Daarenboven "
"verbetert de ondersteuning van hardware in &arch-kernel; nog dagelijks. Toch "
"werkt &arch-kernel; nog niet met evenveel verschillende types hardware als "
"sommige andere besturingssystemen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:522
#, no-c-format
msgid ""
"Drivers in &arch-kernel; in most cases are not written for a certain "
"<quote>product</quote> or <quote>brand</quote> from a specific manufacturer, "
"but for a certain hardware/chipset. Many seemingly different products/brands "
"are based on the same hardware design; it is not uncommon that chip "
"manufacturers provide so-called <quote>reference designs</quote> for "
"products based on their chips which are then used by several different "
"device manufacturers and sold under lots of different product or brand names."
msgstr ""
"Stuurprogramma's in &arch-kernel; zijn in de meeste gevallen niet geschreven "
"voor een bepaald <quote>product</quote> of <quote>merk</quote> van een "
"specifieke fabrikant, maar voor een bepaalde hardware/chipset. Veel "
"ogenschijnlijk verschillende producten/merken zijn op hetzelfde "
"hardwaredesign gebaseerd. Het is niet ongewoon dat fabrikanten van chips "
"zogenaamde <quote>referentiedesigns</quote> ter beschikking stellen voor "
"producten die op hun chips gebaseerd zijn. Die worden dan gebruikt door "
"verschillende fabrikanten van apparatuur die ze onder veel verschillende "
"product- en merknamen verkopen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:533
#, no-c-format
msgid ""
"This has advantages and disadvantages. An advantage is that a driver for one "
"chipset works with lots of different products from different manufacturers, "
"as long as their product is based on the same chipset. The disadvantage is "
"that it is not always easy to see which actual chipset is used in a certain "
"product/brand. Unfortunately sometimes device manufacturers change the "
"hardware base of their product without changing the product name or at least "
"the product version number, so that when having two items of the same brand/"
"product name bought at different times, they can sometimes be based on two "
"different chipsets and therefore use two different drivers or there might be "
"no driver at all for one of them."
msgstr ""
"Dit heeft voor- en nadelen. Een voordeel is dat een stuurprogramma voor een "
"chipset werkt voor veel verschillende producten van diverse fabrikanten "
"zolang die producten op dezelfde chipset gebaseerd zijn. Het nadeel is dat "
"het niet altijd gemakkelijk is om precies vast te stellen welke chipset "
"gebruikt werd in een bepaald product/merk. Fabrikanten van apparatuur "
"wijzigen jammer genoeg soms de hardwarebasis van hun product zonder dat ze "
"de productnaam of minstens het versienummer aanpassen. Wanneer men twee "
"exemplaren heeft met dezelfde product/merk-naam die men op een verschillend "
"moment aangekocht heeft, is het daardoor soms mogelijk dat ze blijken op "
"verschillende chipsets gebaseerd te zijn en om die reden twee verschillende "
"stuurprogramma's nodig hebben of dat voor een van hen zelfs helemaal geen "
"stuurprogramma voorhanden is."

#. Tag: para
#: preparing.xml:546
#, no-c-format
msgid ""
"For USB and PCI/PCI-Express/ExpressCard devices, a good way to find out on "
"which chipset they are based is to look at their device IDs. All USB/PCI/PCI-"
"Express/ExpressCard devices have so called <quote>vendor</quote> and "
"<quote>product</quote> IDs, and the combination of these two is usually the "
"same for any product based on the same chipset."
msgstr ""
"Een goede manier om uit te zoeken op welke chipset USB- en PCI/PCI-Express/"
"ExpressCard-apparaten gebaseerd zijn, is te gaan kijken naar hun apparaat-"
"ID. Alle USB/PCI/PCI-Express/ExpressCard-apparaten hebben een zogenaamd "
"<quote>leveranciers</quote>-ID en <quote>product</quote>-ID en de combinatie "
"van beide is meestal identiek voor alle producten die op dezelfde chipset "
"gebaseerd zijn."

#. Tag: para
#: preparing.xml:554
#, no-c-format
msgid ""
"On Linux systems, these IDs can be read with the <command>lsusb</command> "
"command for USB devices and with the <command>lspci -nn</command> command "
"for PCI/PCI-Express/ExpressCard devices. The vendor and product IDs are "
"usually given in the form of two hexadecimal numbers, separated by a colon, "
"such as <quote>1d6b:0001</quote>."
msgstr ""
"Op Linuxsystemen kunt u deze ID's zien met het commando <command>lsusb</"
"command> voor USB-apparaten en het commando <command>lspci -nn</command> "
"voor PCI/PCI-Express/ExpressCard-apparaten. Het leveranciers- en het product-"
"ID worden meestal weergegeven in de vorm van twee hexadecimale getallen met "
"daartussenin een dubbele punt, zoals bijvoorbeeld <quote>1d6b:0001</quote>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:562
#, no-c-format
msgid ""
"An example for the output of <command>lsusb</command>: <quote>Bus 001 Device "
"001: ID 1d6b:0002 Linux Foundation 2.0 root hub</quote>, whereby 1d6b is the "
"vendor ID and 0002 is the product ID."
msgstr ""
"Een voorbeeld van uitvoer van het commando <command>lsusb</command> is: "
"<quote>Bus 001 Device 001: ID 1d6b:0002 Linux Foundation 2.0 root hub</"
"quote>, waarbij 1d6b het leveranciers-ID is en 0002 het product-ID."

#. Tag: para
#: preparing.xml:568
#, no-c-format
msgid ""
"An example for the output of <command>lspci -nn</command> for an Ethernet "
"card: <quote>03:00.0 Ethernet controller [0200]: Realtek Semiconductor Co., "
"Ltd. RTL8111/8168B PCI Express Gigabit Ethernet controller [10ec:8168] (rev "
"06)</quote>. The IDs are given inside the rightmost square brackets, i.e. "
"here 10ec is the vendor- and 8168 is the product ID."
msgstr ""
"Een voorbeeld van uitvoer van het commando <command>lspci -nn</command> voor "
"een ethernetkaart is: <quote>03:00.0 Ethernet controller [0200]: Realtek "
"Semiconductor Co., Ltd. RTL8111/8168B PCI Express Gigabit Ethernet "
"controller [10ec:8168] (rev 06)</quote>. De ID's worden vermeld binnen de "
"meest rechtse rechte haakjes. In dit voorbeeld is 10ec het leveranciers-ID "
"en 8168 het product-ID."

#. Tag: para
#: preparing.xml:576
#, no-c-format
msgid ""
"As another example, a graphics card could give the following output: "
"<quote>04:00.0 VGA compatible controller [0300]: Advanced Micro Devices "
"[AMD] nee ATI RV710 [Radeon HD 4350] [1002:954f]</quote>."
msgstr ""
"Nog een ander voorbeeld is de volgende mogelijke uitvoer voor een grafische "
"kaart: <quote>04:00.0 VGA compatible controller [0300]: Advanced Micro "
"Devices [AMD] nee ATI RV710 [Radeon HD 4350] [1002:954f]</quote>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:582
#, no-c-format
msgid ""
"On Windows systems, the IDs for a device can be found in the Windows device "
"manager on the tab <quote>details</quote>, where the vendor ID is prefixed "
"with VEN_ and the product ID is prefixed with DEV_. On Windows 7 systems, "
"you have to select the property <quote>Hardware IDs</quote> in the device "
"manager's details tab to actually see the IDs, as they are not displayed by "
"default."
msgstr ""
"Op Windowssystemen zijn de ID's van een apparaat terug te vinden in het "
"apparaatbeheer van Windows onder het tabblad <quote>details</quote>, waarbij "
"het leveranciers-ID voorafgegaan wordt door VEN_ (van vendor ID) en het "
"product-ID door DEV_ (van device ID). Op systemen met Windows 7 moet u de "
"eigenschap <quote>Hardware-ID's</quote> selecteren in het details-tabblad "
"van het apparaatbeheer om de ID's effectief te zien te krijgen, vermits ze "
"standaard niet getoond worden."

#. Tag: para
#: preparing.xml:592
#, no-c-format
msgid ""
"Searching on the internet with the vendor/product ID, <quote>&arch-kernel;</"
"quote> and <quote>driver</quote> as the search terms often results in "
"information regarding the driver support status for a certain chipset. If a "
"search for the vendor/product ID does not yield usable results, a search for "
"the chip code names, which are also often provided by lsusb and lspci "
"(<quote>RTL8111</quote>/<quote>RTL8168B</quote> in the network card example "
"and <quote>RV710</quote> in the graphics card example), can help."
msgstr ""
"Als u op het internet zoekt met het leveranciers/product-ID samen met de "
"zoektermen <quote>&arch-kernel;</quote> en <quote>driver</quote> "
"(stuurprogramma), kunt u vaak informatie vinden over hoe het gesteld is met "
"de eventuele ondersteuning door een stuurprogramma van een bepaalde chipset. "
"Indien een zoekopdracht met het leveranciers/product-ID geen bruikbare "
"resultaten oplevert, kan een zoekopdracht met de codenaam van de chip, die "
"ook vaak weergegeven wordt door de commando's lsusb en lspci "
"(<quote>RTL8111</quote>/<quote>RTL8168B</quote> in het voorbeeld van de "
"netwerkkaarten <quote>RV710</quote> in het voorbeeld van de grafische "
"kaart), soms helpen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:605
#, no-c-format
msgid "Testing hardware compatibility with a Live-System"
msgstr "De compatibiliteit van hardware testen met een live-systeem"

#. Tag: para
#: preparing.xml:607
#, no-c-format
msgid ""
"&debian-gnu; is also available as a so-called <quote>live system</quote> for "
"certain architectures. A live system is a preconfigured ready-to-use system "
"in a compressed format that can be booted and used from a read-only medium "
"like a CD or DVD. Using it by default does not create any permanent changes "
"on your computer. You can change user settings and install additional "
"programs from within the live system, but all this only happens in the "
"computer's RAM, i.e. if you turn off the computer and boot the live system "
"again, everything is reset to its defaults. If you want to see whether your "
"hardware is supported by &debian-gnu;, the easiest way is to run a &debian; "
"live system on it and try it out."
msgstr ""
"&debian-gnu; bestaat voor bepaalde architecturen ook onder de vorm van een "
"zogenaamd <quote>live-systeem</quote>. Een live-systeem is een "
"voorgeconfigureerd en gecomprimeerd systeem dat klaar voor gebruik is en "
"opgestart en gebruikt kan worden vanaf een alleen-lezen medium, zoals een CD "
"of een DVD. Een standaardgebruik ervan brengt geen enkele permanente "
"wijziging aan op uw computer. U kunt in het live-systeem "
"gebruikersinstellingen wijzigen en bijkomende programma's installeren, maar "
"dit alles speelt zich alleen maar af in het RAM-geheugen van de computer. "
"Dit houdt in dat als u de computer afzet en het live-systeem opnieuw "
"opstart, alles teruggeplaatst is op zijn standaardinstellingen. Indien u "
"wilt nagaan of uw hardware ondersteund wordt door &debian-gnu;, is de "
"eenvoudigste manier om dit te doen er een &debian; live-systeem op "
"uitproberen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:620
#, no-c-format
msgid ""
"There are a few limitations in using a live system. The first is that as all "
"changes you do within the live system must be held in your computer's RAM, "
"this only works on systems with enough RAM to do that, so installing "
"additional large software packages may fail due to memory constraints. "
"Another limitation with regards to hardware compatibility testing is that "
"the official &debian-gnu; live system contains only free components, i.e. "
"there are no non-free firmware files included in it. Such non-free packages "
"can of course be installed manually within the system, but there is no "
"automatic detection of required firmware files like in the &d-i;, so "
"installation of non-free components must be done manually if needed."
msgstr ""
"Aan het gebruik van een live-systeem zijn ook enkele beperkingen verbonden. "
"De eerste heeft te maken met het feit dat alle wijzigingen die u in het live-"
"systeem aanbrengt, bewaard moeten worden in het RAM-geheugen van uw "
"computer. Daardoor kan het installeren van bijkomende grote "
"softwarepakketten mislukken ten gevolge van een gebrek aan geheugen. Een "
"andere beperking in verband met het testen van de compatibiliteit van "
"hardware is dat het officiële live-systeem van &debian-gnu; enkel vrije "
"componenten bevat, wat inhoudt dat het geen niet-vrije firmwarebestanden "
"bevat. Dergelijke niet-vrije pakketten kunnen binnen het systeem uiteraard "
"handmatig geïnstalleerd worden, maar er is geen automatische detectie "
"aanwezig van de vereiste firmwarebestanden zoals dat in &d-i; wel het geval "
"is. De installatie van niet-vrije componenten moet dus handmatig gebeuren "
"als ze nodig zijn."

#. Tag: para
#: preparing.xml:633
#, no-c-format
msgid ""
"Information about the available variants of the &debian; live images can be "
"found at the <ulink url=\"&url-debian-live-cd;\">Debian Live Images website</"
"ulink>."
msgstr ""
"Informatie over de beschikbare varianten van &debian; live-images is te "
"vinden op de <ulink url=\"&url-debian-live-cd;\">webpagina over Debian Live "
"Images</ulink>."

#. Tag: title
#: preparing.xml:647
#, no-c-format
msgid "Network Settings"
msgstr "Netwerkinstellingen"

#. Tag: para
#: preparing.xml:649
#, no-c-format
msgid ""
"If your computer is connected to a fixed network (i.e. an Ethernet or "
"equivalent connection &mdash; not a dialup/PPP connection) which is "
"administered by somebody else, you should ask your network's system "
"administrator for this information:"
msgstr ""
"Indien uw computer verbonden is met een vast netwerk (dus een ethernet- of "
"gelijkaardige verbinding &mdash; geen inbel/PPP-verbinding) dat beheerd "
"wordt door iemand anders, moet u bij uw netwerkbeheerder naar de volgende "
"informatie vragen:"

#. Tag: para
#: preparing.xml:657
#, no-c-format
msgid "Your host name (you may be able to decide this on your own)."
msgstr "Uw computernaam (host name - mogelijk mag u die zelf bepalen)."

#. Tag: para
#: preparing.xml:662
#, no-c-format
msgid "Your domain name."
msgstr "De domeinnaam van uw netwerk."

#. Tag: para
#: preparing.xml:667
#, no-c-format
msgid "Your computer's IP address."
msgstr "Het IP-adres van uw computer."

#. Tag: para
#: preparing.xml:672
#, no-c-format
msgid "The netmask to use with your network."
msgstr "Het voor uw netwerk te gebruiken netwerkmasker."

#. Tag: para
#: preparing.xml:677
#, no-c-format
msgid ""
"The IP address of the default gateway system you should route to, if your "
"network <emphasis>has</emphasis> a gateway."
msgstr ""
"Het IP-adres van het standaard gateway-systeem waarnaartoe u moet routeren "
"(d.w.z. waarlangs u toegang kunt krijgen tot andere netwerken, waaronder het "
"Internet) indien uw netwerk een gateway <emphasis>heeft</emphasis>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:683
#, no-c-format
msgid ""
"The system on your network that you should use as a DNS (Domain Name "
"Service) server."
msgstr ""
"Het systeem op uw netwerk dat u moet gebruiken als DNS-server (Domain Name "
"Service - dienst voor domeinnamen)."

#. Tag: para
#: preparing.xml:691
#, no-c-format
msgid ""
"If the network you are connected to uses DHCP (Dynamic Host Configuration "
"Protocol) for configuring network settings, you don't need this information "
"because the DHCP server will provide it directly to your computer during the "
"installation process."
msgstr ""
"Indien het netwerk waarmee u verbonden bent, DHCP (Dynamic Host "
"Configuration Protocol - protocol voor dynamische hostconfiguratie) gebruikt "
"om uw netwerkinstellingen te configureren, heeft u deze informatie niet "
"nodig, aangezien de DHCP-server deze rechtstreeks aan uw computer zal "
"overmaken tijdens het installatieproces."

#. Tag: para
#: preparing.xml:698
#, no-c-format
msgid ""
"If you have internet access via DSL or cable modem (i.e. over a cable tv "
"network) and have a router (often provided preconfigured by your phone or "
"catv provider) which handles your network connectivity, DHCP is usually "
"available by default."
msgstr ""
"Indien u toegang heeft tot het internet via DSL of via een kabelmodem (d.w."
"z. via het kabelnetwerk van de TV) en een router heeft (vaak "
"voorgeconfigureerd geleverd door uw telefoon- of kabelmaatschappij) die "
"instaat voor de verbinding met het netwerk, is DHCP gewoonlijk standaard "
"aanwezig."

#. Tag: para
#: preparing.xml:706
#, no-c-format
msgid ""
"As a rule of thumb: if you run a Windows system in your home network and did "
"not have to manually perform any network settings there to achieve Internet "
"access, network connectivity in &debian-gnu; will also be configured "
"automatically."
msgstr ""
"U kunt de volgende vuistregel gebruiken: indien u in uw thuisnetwerk een "
"Windowssysteem gebruikt en daarvoor niet handmatig netwerkinstellingen heeft "
"moeten configureren om toegang te hebben tot het internet, dan zal ook in "
"&debian-gnu; het configureren van de toegang tot het netwerk automatisch "
"gebeuren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:713
#, no-c-format
msgid "If you use a WLAN/WiFi network, you should find out:"
msgstr ""
"Indien een WLAN/WiFi-netwerk (draadloos netwerk) gebruikt, moet u het "
"volgende te weten komen:"

#. Tag: para
#: preparing.xml:718
#, no-c-format
msgid "The ESSID (<quote>network name</quote>) of your wireless network."
msgstr "Het ESSID (<quote>netwerknaam</quote>) van uw draadloos netwerk."

#. Tag: para
#: preparing.xml:723
#, no-c-format
msgid "The WEP or WPA/WPA2 security key to access the network (if applicable)."
msgstr ""
"De WEP- of WPA/WPA2-beveiligingssleutel om toegang te hebben tot het netwerk "
"(als dit van toepassing is)."

#. Tag: title
#: preparing.xml:740
#, no-c-format
msgid "Meeting Minimum Hardware Requirements"
msgstr "Voldoen aan de minimale vereisten op het gebied van hardware"

#. Tag: para
#: preparing.xml:741
#, no-c-format
msgid ""
"Once you have gathered information about your computer's hardware, check "
"that your hardware will let you do the type of installation that you want to "
"do."
msgstr ""
"Eens u klaar bent met het verzamelen van informatie over de hardware van uw "
"computer, moet u nagaan of uw hardware geschikt is voor het soort "
"installatie dat u wenst uit te voeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:747
#, no-c-format
msgid ""
"Depending on your needs, you might manage with less than some of the "
"recommended hardware listed in the table below. However, most users risk "
"being frustrated if they ignore these suggestions."
msgstr ""
"Afhankelijk van uw noden is het mogelijk dat u het kunt stellen met minder "
"dan sommige van de in onderstaande tabel vermelde minima. Toch lopen de "
"meeste gebruikers het risico gefrustreerd te geraken als ze deze suggesties "
"negeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:753
#, no-c-format
msgid ""
"A Pentium 4, 1GHz system is the minimum recommended for a desktop system."
msgstr ""
"Voor een desktopsysteem wordt minimaal een Pentium 4, 1GHz systeem "
"aanbevolen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:758
#, no-c-format
msgid "Any OldWorld or NewWorld PowerPC can serve well as a desktop system."
msgstr ""
"Ook elke OldWorld of NewWorld PowerPC kan goed dienst doen als "
"desktopsysteem."

#. Tag: title
#: preparing.xml:765
#, no-c-format
msgid "Recommended Minimum System Requirements"
msgstr "Aanbevolen minimale systeemvereisten"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:769
#, no-c-format
msgid "Install Type"
msgstr "Type installatie"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:770
#, no-c-format
msgid "RAM (minimum)"
msgstr "RAM (minimum)"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:771
#, no-c-format
msgid "RAM (recommended)"
msgstr "RAM (aanbevolen)"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:772
#, no-c-format
msgid "Hard Drive"
msgstr "Harde schijf"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:778
#, no-c-format
msgid "No desktop"
msgstr "Zonder desktop"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:779
#, no-c-format
msgid "256 megabytes"
msgstr "256 megabytes"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:780
#, no-c-format
msgid "512 megabytes"
msgstr "512 megabytes"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:781 preparing.xml:785
#, no-c-format
msgid "2 gigabytes"
msgstr "2 gigabytes"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:783
#, no-c-format
msgid "With Desktop"
msgstr "Met desktop"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:784
#, no-c-format
msgid "1 gigabytes"
msgstr "1 gigabyte"

#. Tag: entry
#: preparing.xml:786
#, no-c-format
msgid "10 gigabytes"
msgstr "10 gigabytes"

#. Tag: para
#: preparing.xml:791
#, fuzzy, no-c-format
#| msgid ""
#| "The minimum values assumes that swap will be enabled and a non-liveCD "
#| "image is used. The <quote>No desktop</quote> value assumes that the non-"
#| "graphical installer is used."
msgid ""
"The minimum values assumes that swap will be enabled and a non-liveCD image "
"is used. The <quote>No desktop</quote> value assumes that the non-graphical "
"(text-based) installer is used."
msgstr ""
"Bij de minimale waarden wordt ervan uitgegaan dat wisselgeheugen geactiveerd "
"is en dat geen image van een live-cd gebruikt wordt. Bij de waarde <quote>No "
"desktop</quote> (geen desktop) wordt ervan uitgegaan dat het niet-grafische "
"installatiesysteem gebruikt wordt."

#. Tag: para
#: preparing.xml:797
#, no-c-format
msgid ""
"The actual minimum memory requirements are a lot less than the numbers "
"listed in this table. With swap enabled, it is possible to install &debian; "
"with as little as &minimum-memory-strict;. The same goes for the disk space "
"requirements, especially if you pick and choose which applications to "
"install; see <xref linkend=\"tasksel-size-list\"/> for additional "
"information on disk space requirements."
msgstr ""
"De feitelijke minimale geheugenvereisten liggen een stuk lager dan de in "
"deze tabel opgegeven getallen. Met geactiveerd wissselgeheugen is het "
"mogelijk om &debian; te installeren met slechts &minimum-memory-strict;. "
"Hetzelfde geldt voor de vereisten inzake schijfruimte, vooral als u "
"selectief bent wat de te installeren toepassingen betreft. Zie <xref linkend="
"\"tasksel-size-list\"/> voor bijkomende informatie over de vereiste "
"schijfruimte."

#. Tag: para
#: preparing.xml:807
#, no-c-format
msgid ""
"It is possible to run a graphical desktop environment on older or low-end "
"systems, but in that case it is recommended to install a window manager that "
"is less resource-hungry than those of the GNOME or KDE Plasma desktop "
"environments; alternatives include <classname>xfce4</classname>, "
"<classname>icewm</classname> and <classname>wmaker</classname>, but there "
"are others to choose from."
msgstr ""
"Het is mogelijk om een grafische desktopomgeving te gebruiken op oudere of "
"eenvoudige systemen, maar dan wordt aanbevolen om een vensterbeheerder te "
"installeren die minder gulzig is naar systeembronnen dan die van de "
"desktopomgevingen GNOME of KDE Plasma. Mogelijke alternatieven zijn "
"<classname>xfce4</classname>, <classname>icewm</classname> en "
"<classname>wmaker</classname>, maar er zijn er nog andere waaruit u kunt "
"kiezen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:816
#, no-c-format
msgid ""
"It is practically impossible to give general memory or disk space "
"requirements for server installations as those very much depend on what the "
"server is to be used for."
msgstr ""
"Voor serverinstallaties is het praktisch onmogelijk om algemene vereisten op "
"te geven inzake geheugen en schijfruimte, aangezien deze sterk afhankelijk "
"zijn van het beoogde gebruik van de server."

#. Tag: para
#: preparing.xml:822
#, no-c-format
msgid ""
"Remember that these sizes don't include all the other materials which are "
"usually to be found, such as user files, mail, and data. It is always best "
"to be generous when considering the space for your own files and data."
msgstr ""
"Onthoud dat deze groottes geen rekening houden met al de overige zaken die "
"men meestal ook aantreft, zoals gebruikersbestanden, e-mail en gegevens. Het "
"is altijd het beste om de benodigde ruimte voor uw eigen bestanden en "
"gegevens royaal in te schatten."

#. Tag: para
#: preparing.xml:829
#, no-c-format
msgid ""
"Disk space required for the smooth operation of the &debian-gnu; system "
"itself is taken into account in these recommended system requirements. "
"Notably, the <filename>/var</filename> partition contains a lot of state "
"information specific to &debian; in addition to its regular contents, like "
"logfiles. The <command>dpkg</command> files (with information on all "
"installed packages) can easily consume 40MB. Also, <command>apt</command> "
"puts downloaded packages here before they are installed. You should usually "
"allocate at least 200MB for <filename>/var</filename>, and a lot more if you "
"install a graphical desktop environment."
msgstr ""
"De vereiste schijfruimte voor een vlotte werking van het &debian-gnu;-"
"systeem zelf is wel inbegrepen in de opgegeven aanbevolen systeemvereisten. "
"In het bijzonder de partitie <filename>/var</filename> bevat naast zijn "
"gewone inhoud zoals logbestanden, een heleboel statusinformatie die "
"specifiek is voor &debian;. De bestanden van <command>dpkg</command> (met "
"informatie over al de geïnstalleerde pakketten) kunnen makkelijk 40MB in "
"beslag nemen. Ook slaat <command>apt</command> gedownloade pakketten hier op "
"voor ze geïnstalleerd worden. U moet gewoonlijk minstens 200MB voorbehouden "
"voor <filename>/var</filename> en nog veel meer als u een grafische "
"desktopomgeving installeert."

#. Tag: title
#: preparing.xml:853
#, no-c-format
msgid "Pre-Partitioning for Multi-Boot Systems"
msgstr "Uw harde schijf vooraf indelen voor een multi-boot systeem"

#. Tag: para
#: preparing.xml:854
#, no-c-format
msgid ""
"Partitioning your disk simply refers to the act of breaking up your disk "
"into sections. Each section is then independent of the others. It's roughly "
"equivalent to putting up walls inside a house; if you add furniture to one "
"room it doesn't affect any other room."
msgstr ""
"Met het partitioneren of indelen van een schijf bedoelt men gewoon de "
"activiteit van het opdelen van een schijf in afdelingen. Elke afdeling is "
"dan onafhankelijk van de andere. Het komt ruwweg overeen met muren optrekken "
"binnenin een huis. Indien u een bepaalde kamer inricht, heeft dit geen "
"invloed op de andere plaatsen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:861
#, no-c-format
msgid ""
"Whenever this section talks about <quote>disks</quote> you should translate "
"this into a DASD or VM minidisk in the &arch-title; world. Also a machine "
"means an LPAR or VM guest in this case."
msgstr ""
"Telkens er in dit deel sprake is van een <quote>schijf</quote> moet u dat "
"verstaan als een DASD (rechtstreeks toegankelijk opslagapparaat) of een VM-"
"minidisk in de &arch-title;-wereld. En het woord machine betekent in een "
"dergelijk geval een LPAR (logische partitionering) of een VM-gast."

#. Tag: para
#: preparing.xml:867
#, no-c-format
msgid ""
"If you already have an operating system on your system <phrase arch=\"any-"
"x86\"> (Windows 9x, Windows NT/2000/XP/2003/Vista/7, OS/2, MacOS, Solaris, "
"FreeBSD, &hellip;) </phrase> <phrase arch=\"s390\"> (VM, z/OS, OS/390, "
"&hellip;) </phrase> which uses the whole disk and you want to stick &debian; "
"on the same disk, you will need to repartition it. &debian; requires its own "
"hard disk partitions. It cannot be installed on Windows or Mac OS X "
"partitions. It may be able to share some partitions with other Unix systems, "
"but that's not covered here. At the very least you will need a dedicated "
"partition for the &debian; root filesystem."
msgstr ""
"Indien u op uw systeem reeds een besturingssysteem heeft staan <phrase arch="
"\"any-x86\"> (Windows 9x, Windows NT/2000/XP/2003/Vista/7, OS/2, MacOS, "
"Solaris, FreeBSD, &hellip;) </phrase> <phrase arch=\"s390\"> (VM, z/OS, "
"OS/390, &hellip;) </phrase> dat de volledige schijf gebruikt en u &debian; "
"op dezelfde schijf wenst te plaatsen, moet u ze herindelen. &debian; vereist "
"eigen partities op de harde schijf. Het kan niet geïnstalleerd worden op "
"partities van Windows of Mac OS X. Het kan wel met andere Unix-systemen "
"sommige partities delen, maar dat wordt hier niet behandeld. In elk geval "
"zult u een partitie moeten hebben die voorbehouden is voor het "
"basisbestandssysteem van &debian;."

#. Tag: para
#: preparing.xml:886
#, no-c-format
msgid ""
"You can find information about your current partition setup by using a "
"partitioning tool for your current operating system<phrase arch=\"any-"
"x86\">, such as the integrated Disk Manager in Windows or fdisk in DOS</"
"phrase><phrase arch=\"powerpc\">, such as Disk Utility, Drive Setup, HD "
"Toolkit, or MacTools</phrase><phrase arch=\"s390\">, such as the VM diskmap</"
"phrase>. Partitioning tools always provide a way to show existing partitions "
"without making changes."
msgstr ""
"U kunt informatie bekomen over de huidige partitie-indeling door gebruik te "
"maken van een schijfindelingsprogramma voor uw huidige "
"besturingssysteem<phrase arch=\"any-x86\">, zoals het geïntegreerd "
"schijfbeheer in Windows of fdisk in DOS</phrase><phrase arch=\"powerpc\">, "
"zoals Disk Utility, Drive Setup, HD Toolkit of MacTools</phrase><phrase arch="
"\"s390\">, zoals de VM diskmap</phrase>. Schijfindelingsprogramma's "
"beschikken altijd over een functie om bestaande partities te tonen zonder "
"wijzigingen aan te brengen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:896
#, no-c-format
msgid ""
"In general, changing a partition with a file system already on it will "
"destroy any information there. Thus you should always make backups before "
"doing any repartitioning. Using the analogy of the house, you would probably "
"want to move all the furniture out of the way before moving a wall or you "
"risk destroying it."
msgstr ""
"Algemeen geldt dat men alle informatie vernietigt als men een partitie "
"wijzigt waar reeds een bestandssysteem op staat. U moet dus altijd een "
"reservekopie maken vooraleer u een schijf herindeelt. Om nog eens de "
"analogie met een huis te gebruiken: vooraleer u een binnenmuur verplaatst, "
"zult u wellicht alle meubilair weghalen, anders riskeert u het te vernielen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:904
#, no-c-format
msgid ""
"Several modern operating systems offer the ability to move and resize "
"certain existing partitions without destroying their contents. This allows "
"making space for additional partitions without losing existing data. Even "
"though this works quite well in most cases, making changes to the "
"partitioning of a disk is an inherently dangerous action and should only be "
"done after having made a full backup of all data. <phrase arch=\"any-"
"x86\">For FAT/FAT32 and NTFS partitions as used by DOS and Windows systems, "
"the ability to move and resize them losslessly is provided both by &d-i; as "
"well as by the integrated Disk Manager of Windows 7. </phrase>"
msgstr ""
"Verschillende moderne besturingssystemen bieden de mogelijkheid om bepaalde "
"bestaande partities te verplaatsen en hun grootte te veranderen zonder dat "
"de inhoud ervan verloren gaat. Daardoor is het mogelijk om ruimte te maken "
"voor bijkomende partities zonder de bestaande gegevens te verliezen. Hoewel "
"dit in de meeste gevallen heel goed gaat, is het aanbrengen van "
"veranderingen aan de wijze waarop een schijf ingedeeld is, een inherent "
"gevaarlijke activiteit die enkel zou mogen gebeuren nadat u een volledige "
"reservekopie gemaakt heeft van al uw gegevens. <phrase arch=\"any-x86\">Voor "
"FAT/FAT32- en NTFS-partities die gebruikt worden door DOS- en Windows-"
"systemen, wordt de mogelijkheid om die partities zonder gegevensverlies te "
"verplaatsen en hun grootte aan te passen zowel door &d-i; geboden als door "
"het geïntegreerd schijfbeheer van Windows 7.</phrase>"

#. Tag: para
#: preparing.xml:919
#, no-c-format
msgid ""
"To losslessly resize an existing FAT or NTFS partition from within &d-i;, go "
"to the partitioning step, select the option for manual partitioning, select "
"the partition to resize, and simply specify its new size."
msgstr ""
"Om zonder gegevensverlies de grootte van een bestaande FAT- of NTFS-partitie "
"vanuit &d-i; te veranderen, moet u naar de stap schijfindeling gaan en "
"kiezen voor de optie handmatige schijfindeling, daarna de aan te passen "
"partitie selecteren en tenslotte de nieuwe grootte ervan opgeven."

#. Tag: emphasis
#: preparing.xml:927
#, no-c-format
msgid "FIXME: write about HP-UX disks?"
msgstr "NOG-TE-DOEN: iets schrijven over HP-UX-schijven?"

#. Tag: para
#: preparing.xml:929
#, no-c-format
msgid ""
"Creating and deleting partitions can be done from within &d-i; as well as "
"from an existing operating system. As a rule of thumb, partitions should be "
"created by the system for which they are to be used, i.e. partitions to be "
"used by &debian-gnu; should be created from within &d-i; and partitions to "
"be used from another operating system should be created from there. &d-i; is "
"capable of creating non-&arch-kernel; partitions, and partitions created "
"this way usually work without problems when used in other operating systems, "
"but there are a few rare corner cases in which this could cause problems, so "
"if you want to be sure, use the native partitioning tools to create "
"partitions for use by other operating systems."
msgstr ""
"Partities aanmaken en verwijderen kan gedaan worden vanuit &d-i; en ook "
"vanuit een bestaand besturingssysteem. Als vuistregel kunt u gebruiken dat "
"partities best gemaakt worden door het systeem dat ze zal gebruiken, d.w.z. "
"dat partities die door &debian-gnu; gebruikt zullen worden, moeten gemaakt "
"worden vanuit &d-i; en dat partities die vanuit een ander besturingssysteem "
"gebruikt zullen worden, van daaruit moeten gemaakt worden. &d-i; is in staat "
"om niet-&arch-kernel; partities te maken en op die manier gemaakte partities "
"werken meestal probleemloos als ze in een ander besturingssysteem gebruikt "
"worden, maar er bestaan enkele uitzonderlijke randgevallen waarbij dit "
"problemen zou kunnen geven. Als u dus zeker wilt zijn, gebruik dan het "
"systeemeigen schijfindelingsgereedschap om partities te maken die door "
"andere besturingssystemen gebruikt zullen worden."

#. Tag: para
#: preparing.xml:942
#, no-c-format
msgid ""
"If you are going to install more than one operating system on the same "
"machine, you should install all other system(s) before proceeding with the "
"&debian; installation. Windows and other OS installations may destroy your "
"ability to start &debian;, or encourage you to reformat non-native "
"partitions."
msgstr ""
"Indien u meer dan één besturingssysteem gaat installeren op dezelfde "
"machine, moet u alle andere systemen installeren vooraleer met de "
"installatie van &debian; te beginnen. De installatie van Windows en van "
"andere besturingssystemen zou de mogelijkheid om &debian; op te starten "
"kunnen tenietdoen of u ertoe kunnen aanzetten de voor het systeem vreemde "
"partities opnieuw te formatteren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:950
#, no-c-format
msgid ""
"You can recover from these actions or avoid them, but installing the native "
"system first saves you trouble."
msgstr ""
"Het is mogelijk om dergelijke problemen te herstellen of te voorkomen, maar "
"u bespaart uzelf moeite door het oorspronkelijke besturingssysteem eerst te "
"installeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:955
#, no-c-format
msgid ""
"In order for OpenFirmware to automatically boot &debian-gnu; the &arch-"
"parttype; partitions should appear before all other partitions on the disk, "
"especially Mac OS X boot partitions. This should be kept in mind when pre-"
"partitioning; you should create a &arch-parttype; placeholder partition to "
"come <emphasis>before</emphasis> the other bootable partitions on the disk. "
"(The small partitions dedicated to Apple disk drivers are not bootable.) You "
"can delete the placeholder with the &debian; partition tools later during "
"the actual install, and replace it with &arch-parttype; partitions."
msgstr ""
"Opdat OpenFirmware &debian-gnu; automatisch zou kunnen opstarten, moeten de "
"&arch-parttype;-partities op de schijf voor alle andere partities komen, in "
"het bijzonder Mac OS X opstartpartities. U dient hiermee rekening te houden "
"wanneer u de schijfindeling voorbereidt. U zou op de schijf een dummy &arch-"
"parttype;-partitie moeten maken die <emphasis>voor</emphasis> de andere "
"opstartpartities op de schijf komt. (De kleine partities die gereserveerd "
"zijn voor de besturingsprogramma's van de harde schijven van Apple zijn geen "
"opstartpartities.) U kunt later tijdens de effectieve installatie de "
"dummypartitie verwijderen met het schijfindelingsgereedschap van &debian; en "
"ze vervangen door &arch-parttype;-partities."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1031
#, no-c-format
msgid "Partitioning from SunOS"
msgstr "Schijfindeling vanuit SunOS"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1033
#, no-c-format
msgid ""
"It's perfectly fine to partition from SunOS; in fact, if you intend to run "
"both SunOS and &debian; on the same machine, it is recommended that you "
"partition using SunOS prior to installing &debian;. The Linux kernel "
"understands Sun disk labels, so there are no problems there. SILO supports "
"booting Linux and SunOS from any of EXT2 (Linux), UFS (SunOS), romfs or "
"iso9660 (CDROM) partitions."
msgstr ""
"Het is perfect in orde om vanuit SunOS een schijf in te delen. Indien u van "
"plan bent om zowel SunOS als &debian; op dezelfde machine te gebruiken, is "
"het in feite zelfs aan te bevelen om voor u &debian; installeert de "
"schijfindeling uit te voeren met SunOS. De Linuxkernel kan overweg met Sun "
"schijflabels. Op dat vlak stellen er zich dus geen problemen. SILO "
"ondersteunt het opstarten van Linux en SunOS vanaf de partities EXT2 "
"(Linux), UFS (SunOS), romfs en iso9660 (CD)."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1045
#, no-c-format
msgid "Partitioning from Linux or another OS"
msgstr "Schijfindeling vanuit Linux of een ander OS"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1047
#, no-c-format
msgid ""
"Whatever system you are using to partition, make sure you create a "
"<quote>Sun disk label</quote> on your boot disk. This is the only kind of "
"partition scheme that the OpenBoot PROM understands, and so it's the only "
"scheme from which you can boot. In <command>fdisk</command>, the <keycap>s</"
"keycap> key is used to create Sun disk labels. You only need to do this on "
"drives that do not already have a Sun disk label. If you are using a drive "
"that was previously formatted using a PC (or other architecture) you must "
"create a new disk label, or problems with the disk geometry will most likely "
"occur."
msgstr ""
"Welk systeem u ook gebruikt om de schijf in te delen, zorg er zeker voor om "
"op uw opstartschijf een <quote>Sun schijflabel</quote> te creëren. Dit is "
"het enige soort partitiestelsel dat gekend is door de OpenBoot PROM en dus "
"het enige stelsel van waaruit u kunt opstarten. In <command>fdisk</command> "
"wordt de <keycap>s</keycap>-toets gebruikt om Sun schijflabels te maken. U "
"moet dit enkel doen bij schijven die niet reeds een Sun schijflabel hebben. "
"Indien u een schijf gebruikt die vroeger met een PC geformatteerd werd (of "
"een andere architectuur), moet u een nieuw schijflabel maken, of er zullen "
"vermoedelijk problemen ontstaan met de schijfgeometrie."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1059
#, no-c-format
msgid ""
"You will probably be using <command>SILO</command> as your boot loader (the "
"small program which runs the operating system kernel). <command>SILO</"
"command> has certain requirements for partition sizes and location; see "
"<xref linkend=\"partitioning\"/>."
msgstr ""
"Wellicht zult u <command>SILO</command> als bootloader gebruiken (het kleine "
"programma dat de kernel van het besturingssysteem activeert). <command>SILO</"
"command> stelt bepaalde eisen inzake grootte en plaats van partities; zie "
"<xref linkend=\"partitioning\"/>."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1074
#, no-c-format
msgid "Mac OS X Partitioning"
msgstr "Mac OS X schijfindeling"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1076
#, no-c-format
msgid ""
"The <application>Disk Utility</application> application can be found under "
"the <filename>Utilities</filename> menu in Mac OS X Installer. It will not "
"adjust existing partitions; it is limited to partitioning the entire disk at "
"once."
msgstr ""
"De toepassing <application>Disk Utility</application> vindt u onder het menu "
"<filename>Utilities</filename> (hulpprogramma's) van het "
"installatieprogramma van Mac OS X. Het kan geen bestaande partities "
"aanpassen. De mogelijkheden ervan zijn beperkt tot het ineens indelen van de "
"volledige schijf."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1082
#, no-c-format
msgid ""
"Remember to create a placeholder partition for GNU/Linux, preferably "
"positioned first in the disk layout. it doesn't matter what type it is, it "
"will be deleted and replaced later inside the &debian-gnu; installer."
msgstr ""
"Denk eraan om een plaatsbekledende partitie voor GNU/Linux te maken, bij "
"voorkeur op de eerste plaats in de indeling van de schijf. Het is van geen "
"belang welk type het is, want het zal later vanuit het installatieprogramma "
"van &debian-gnu; verwijderd en vervangen worden."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1088
#, no-c-format
msgid ""
"&debian; installer partition table editing tools are compatible with OS X, "
"but not with MacOS 9. If you are planning to use both MacOS 9 and OS X, it "
"is best to install OS X and &debian; on one hard drive, and put MacOS 9 on a "
"separate hard drive. Separate options for OS 9 and OS X will appear when "
"holding the <keycap>option</keycap> key at boot time, and separate options "
"can be installed in the <application>yaboot</application> boot menu as well."
msgstr ""
"Het gereedschap voor het bewerken van partitietabellen in het "
"installatieprogramma van &debian; is compatibel met OS X, maar niet met "
"MacOS 9. Indien u van plan bent om zowel MacOS 9 als OS X te gebruiken, is "
"het best om OS X en &debian; op één harde schijf te installeren en MacOS 9 "
"op een aparte harde schijf te plaatsen. U zult aparte keuzemogelijkheden "
"voor OS 9 en OS X te zien krijgen als u de toets <keycap>option</keycap> "
"ingedrukt houdt bij het opstarten van de computer en er kunnen ook aparte "
"keuzeopties geïnstalleerd worden in het opstartmenu van <application>yaboot</"
"application>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1098
#, no-c-format
msgid ""
"GNU/Linux is unable to access information on UFS partitions, but can access "
"HFS+ (aka MacOS Extended) partitions. OS X requires one of these two types "
"for its boot partition. MacOS 9 can be installed on either HFS (aka MacOS "
"Standard) or HFS+. To share information between the Mac OS X and GNU/Linux "
"systems, an exchange partition is handy. HFS, HFS+ and MS-DOS FAT file "
"systems are supported by MacOS 9, Mac OS X and GNU/Linux."
msgstr ""
"GNU/Linux is niet in staat om informatie op UFS-partities te benaderen, maar "
"kan wel HFS+ (ook bekend als MacOS Extended) partities benaderen. Voor zijn "
"opstartpartitie heeft OS X een van beide types nodig. MacOS 9 kan ofwel op "
"HFS (ook bekend als MacOS Standard) of op HFS+ geïnstalleerd worden. Om "
"tussen het Mac OS X en het GNU/Linux systeem informatie te delen, is het "
"handig om een uitwisselingspartitie te hebben. De bestandssystemen HFS, HFS+ "
"en MS-DOS FAT worden ondersteund door MacOS 9, Mac OS X en GNU/Linux."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1118
#, no-c-format
msgid "Pre-Installation Hardware and Operating System Setup"
msgstr "Configuratie van hardware en besturingssysteem voor de installatie"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1119
#, no-c-format
msgid ""
"This section will walk you through pre-installation hardware setup, if any, "
"that you will need to do prior to installing &debian;. Generally, this "
"involves checking and possibly changing BIOS/UEFI/system firmware settings "
"for your system. The <quote>BIOS/UEFI</quote> or <quote>system firmware</"
"quote> is the core software used by the hardware; it is most critically "
"invoked during the bootstrap process (after power-up)."
msgstr ""
"Dit deel behandelt eventuele hardware-instellingen die u moet uitvoeren "
"voordat u &debian; installeert. In het algemeen gaat het dan over het "
"controleren en eventueel wijzigen van instellingen in de BIOS/UEFI/"
"systeemfirmware op uw systeem. Het <quote>BIOS/UEFI</quote> of de "
"<quote>systeemfirmware</quote> is de kernsoftware die door de hardware wordt "
"gebruikt. Deze speelt een cruciale rol bij het begin van het opstarten (na "
"het aanzetten van de computer)."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1134
#, no-c-format
msgid "Invoking the BIOS/UEFI Set-Up Menu"
msgstr "Het instellingenmenu van het BIOS/UEFI openen"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1136
#, no-c-format
msgid ""
"The BIOS/UEFI provides the basic functions needed to boot your machine and "
"to allow your operating system to access your hardware. Your system provides "
"a BIOS/UEFI setup menu, which is used to configure the BIOS/UEFI. To enter "
"the BIOS/UEFI setup menu you have to press a key or key combination after "
"turning on the computer. Often it is the <keycap>Delete</keycap> or the "
"<keycap>F2</keycap> key, but some manufacturers use other keys. Usually upon "
"starting the computer there will be a message stating which key to press to "
"enter the setup screen."
msgstr ""
"Het BIOS/UEFI levert de basisfuncties die nodig zijn om uw machine op te "
"starten en uw besturingssysteem in staat te stellen uw hardware aan te "
"spreken. Uw systeem heeft een instellingenmenu voor het BIOS/UEFI en daarmee "
"kan het BIOS/UEFI geconfigureerd worden. Om het instellingenmenu van het "
"BIOS/UEFI te openen moet u een toets of een toetsencombinatie indrukken na "
"het aanzetten van de computer. Dikwijls is dat de <keycap>Delete</keycap>- "
"of de <keycap>F2</keycap>-toets, maar sommige fabrikanten gebruiken een "
"andere toets. Gewoonlijk verschijnt er bij het opstarten van de computer een "
"melding waarin staat welke toets u moet indrukken om het instellingenscherm "
"te openen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1150 preparing.xml:1494 preparing.xml:1672
#, no-c-format
msgid "Boot Device Selection"
msgstr "Het opstartapparaat kiezen"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1152
#, no-c-format
msgid ""
"Within the BIOS/UEFI setup menu, you can select which devices shall be "
"checked in which sequence for a bootable operating system. Possible choices "
"usually include the internal harddisks, the CD/DVD-ROM drive and USB mass "
"storage devices such as USB sticks or external USB harddisks. On modern "
"systems there is also often a possibility to enable network booting via PXE."
msgstr ""
"In het instellingenmenu van het BIOS/UEFI kunt u selecteren op welke "
"apparaten en in welke volgorde gezocht zal worden naar een opstartbaar "
"besturingssysteem. Tot de mogelijkheden waaruit gekozen kan worden, behoren "
"meestal interne harde schijven, het cd/dvd-station. en USB-"
"massaopslagapparaten zoals USB-sticks of externe USB harde schijven. Op "
"moderne systemen heeft u ook vaak de mogelijkheid om te kiezen voor "
"opstarten over het netwerk via PXE."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1160
#, no-c-format
msgid ""
"Depending on the installation media (CD/DVD ROM, USB stick, network boot) "
"you have chosen you should enable the appropriate boot devices if they are "
"not already enabled."
msgstr ""
"Afhankelijk van het installatiemedium dat u gekozen heeft (CD/DVD, USB-"
"stick, opstarten over het netwerk), moet u het passende opstartapparaat "
"activeren als dat nog niet het geval is."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1166
#, no-c-format
msgid ""
"Most BIOS/UEFI versions allow you to call up a boot menu on system startup "
"in which you select from which device the computer should start for the "
"current session. If this option is available, the BIOS/UEFI usually displays "
"a short message like <quote>press <keycap>F12</keycap> for boot menu</quote> "
"on system startup. The actual key used to select this menu varies from "
"system to system; commonly used keys are <keycap>F12</keycap>, <keycap>F11</"
"keycap> and <keycap>F8</keycap>. Choosing a device from this menu does not "
"change the default boot order of the BIOS/UEFI, i.e. you can start once from "
"a USB stick while having configured the internal harddisk as the normal "
"primary boot device."
msgstr ""
"De meeste BIOS/UEFI-versies laten u toe om bij het opstarten van het systeem "
"een opstartmenu op te roepen waarin u kunt aangeven vanaf welk apparaat de "
"computer tijdens deze sessie moet opstarten. Indien een dergelijke "
"mogelijkheid bestaat, geeft het BIOS/UEFI bij het starten van het systeem "
"meestal een korte melding weer in de zin van <quote>press <keycap>F12</"
"keycap> for boot menu</quote>. Welke toets precies u moet gebruiken om dit "
"menu te selecteren, varieert van systeem tot systeem. Vaak gebruikte toetsen "
"zijn <keycap>F12</keycap>, <keycap>F11</keycap> en <keycap>F8</keycap>. In "
"dit menu een apparaat selecteren wijzigt in het BIOS/UEFI niet de "
"standaardvolgorde onder de opstartapparaten, d.w.z. dat u voor eenmaal kunt "
"opstarten van een USB-stick, hoewel u de interne harde schijf geconfigureerd "
"heeft als het normale primaire opstartapparaat."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1180
#, no-c-format
msgid ""
"If your BIOS/UEFI does not provide you with a boot menu to do ad-hoc choices "
"of the current boot device, you will have to change your BIOS/UEFI setup to "
"make the device from which the &d-i; shall be booted the primary boot device."
msgstr ""
"Indien uw BIOS/UEFI niet over een opstartmenu beschikt dat toelaat een ad-"
"hockeuze te maken in verband met het actuele opstartapparaat, zult u de BIOS/"
"UEFI-instellingen moeten aanpassen en het apparaat van waaruit &d-i; "
"opgestart zal worden, moeten instellen als het primaire opstartapparaat."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1186
#, no-c-format
msgid ""
"Unfortunately some computers may contain buggy BIOS/UEFI versions. Booting "
"&d-i; from a USB stick might not work even if there is an appropriate option "
"in the BIOS/UEFI setup menu and the stick is selected as the primary boot "
"device. On some of these systems using a USB stick as boot medium is "
"impossible; others can be tricked into booting from the stick by changing "
"the device type in the BIOS/UEFI setup from the default <quote>USB harddisk</"
"quote> or <quote>USB stick</quote> to <quote>USB ZIP</quote> or <quote>USB "
"CDROM</quote>. <phrase condition=\"isohybrid-supported\"> In particular if "
"you use an isohybrid installation image on a USB stick (see <xref linkend="
"\"usb-copy-isohybrid\"/>), changing the device type to <quote>USB CDROM</"
"quote> helps on some BIOSes which will not boot from a USB stick in USB "
"harddisk mode.</phrase> You may need to configure your BIOS/UEFI to enable "
"<quote>USB legacy support</quote>."
msgstr ""
"Jammer genoeg hebben sommige computers een BIOS/UEFI-versie met bugs. Het "
"kan zijn dat het opstarten van &d-i; vanaf een USB-stick dan niet werkt ook "
"al bevat het instellingenmenu van het BIOS/UEFI een dergelijke optie en "
"heeft u de stick geselecteerd als primair opstartapparaat. Op sommige van "
"dergelijke systemen is een USB-stick gebruiken als opstartmedium niet "
"mogelijk. Sommige andere systemen kunnen met een trucje toch verleid worden "
"om op te starten van de stick door in de instellingen van het BIOS/UEFI het "
"apparaattype dat standaard <quote>USB harddisk</quote> of <quote>USB stick</"
"quote> is, te veranderen naar <quote>USB ZIP</quote> of <quote>USB CDROM</"
"quote>. <phrase condition=\"isohybrid-supported\"> In het bijzonder wanneer "
"u een isohybride installatie-image gebruikt op een USB-stick (zie <xref "
"linkend=\"usb-copy-isohybrid\"/>), kan het bij sommige BIOS'en die er niet "
"in slagen om in USB-hardeschijfmodus op te starten van een USB-stick, helpen "
"het apparaattype te veranderen naar <quote>USB CDROM</quote>.</phrase>. "
"Mogelijk moet u uw BIOS/UEFI configureren om <quote>USB legacy support</"
"quote> (ondersteuning voor oudere USB) te activeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1202
#, no-c-format
msgid ""
"If you cannot manipulate the BIOS/UEFI to boot directly from a USB stick you "
"still have the option of using an ISO copied to the stick. Boot &d-i; using "
"<xref linkend=\"boot-drive-files\"/> and, after scanning the hard drives for "
"an installer ISO image, select the USB device and choose an installation "
"image."
msgstr ""
"Indien u het BIOS/UEFI niet kunt manipuleren om rechtstreeks op te starten "
"van een USB-stick, heeft u nog altijd de mogelijkheid om een ISO te "
"gebruiken die u naar de stick kopieert. Start &d-i; met <xref linkend=\"boot-"
"drive-files\"/> en nadat op de harde schijf gezocht is naar een ISO-image "
"van het installatieprogramma, selecteert u het USB-apparaat en kiest u het "
"installatie-image."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1220
#, no-c-format
msgid "Invoking OpenFirmware"
msgstr "OpenFirmware aanroepen"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1221
#, no-c-format
msgid ""
"There is normally no need to set up the BIOS (called OpenFirmware) on &arch-"
"title; systems. PReP and CHRP are equipped with OpenFirmware, but "
"unfortunately, the means you use to invoke it vary from manufacturer to "
"manufacturer. You'll have to consult the hardware documentation which came "
"with your machine."
msgstr ""
"Op &arch-title;-systemen is het normaal gezien niet nodig om het BIOS "
"(OpenFirmware genaamd) in te stellen. PReP en CHRP zijn uitgerust met "
"OpenFirmware, maar jammer genoeg is de manier om het aan te roepen "
"verschillend van fabrikant tot fabrikant. U zult de documentatie over de "
"hardware moeten raadplegen die meegeleverd werd met uw toestel."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1229
#, no-c-format
msgid ""
"On &arch-title; Macintoshes, you invoke OpenFirmware with "
"<keycombo><keycap>Command (cloverleaf/Apple)</keycap><keycap>Option</"
"keycap><keycap>o</keycap><keycap>f</keycap></keycombo> while booting. "
"Generally it will check for these keystrokes after the chime, but the exact "
"timing varies from model to model. See <ulink url=\"&url-netbsd-powerpc-faq;"
"\"></ulink> for more hints."
msgstr ""
"Op &arch-title; Macintoshes roept u OpenFirmware aan met "
"<keycombo><keycap>Commando (klaverblad/Apple)</keycap><keycap>Optie</"
"keycap><keycap>o</keycap><keycap>f</keycap></keycombo> bij het opstarten. "
"Gewoonlijk zal het systeem na het opstartgeluid nagaan of deze "
"toetsencombinatie ingedrukt is, maar het precieze moment varieert van model "
"tot model. Zie <ulink url=\"&url-netbsd-powerpc-faq;\"></ulink> voor meer "
"suggesties."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1237
#, no-c-format
msgid ""
"The OpenFirmware prompt looks like this: <informalexample><screen>\n"
"ok\n"
"0 &gt;\n"
"</screen></informalexample> Note that on older model &arch-title; Macs, the "
"default and sometimes hardwired I/O for OpenFirmware user interaction is "
"through the serial (modem) port. If you invoke OpenFirmware on one of these "
"machines, you will just see a black screen. In that case, a terminal program "
"running on another computer, connected to the modem port, is needed to "
"interact with OpenFirmware."
msgstr ""
"De prompt van OpenFirmware ziet er zo uit: <informalexample><screen>\n"
"ok\n"
"0 &gt;\n"
"</screen></informalexample> Merk op dat op oudere modellen van de &arch-"
"title; Mac de seriële poort (modem) de standaard en soms onveranderlijk "
"vastgelegde I/O-interface is voor interactie van de gebruiker met "
"OpenFirmware. Indien u op een dergelijke machine OpenFirmware aanroept, zult "
"u enkel een zwart scherm zien. In een dergelijk geval heeft u een terminal-"
"programma nodig op een andere computer die met de modem-poort verbonden is, "
"voor de interactie met OpenFirmware."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1250
#, no-c-format
msgid ""
"The OpenFirmware on OldWorld Beige G3 machines, OF versions 2.0f1 and 2.4, "
"is broken. These machines will most likely not be able to boot from the hard "
"drive unless the firmware is patched. A firmware patch is included in the "
"<application>System Disk 2.3.1</application> utility, available from Apple "
"at <ulink url=\"ftp://ftp.apple.com/developer/macosxserver/utilities/"
"SystemDisk2.3.1.smi.bin\"></ulink>. After unpacking the utility in MacOS, "
"and launching it, select the <guibutton>Save</guibutton> button to have the "
"firmware patches installed to nvram."
msgstr ""
"Op de OldWorld beige G3 machines van de versies 2.0f1 en 2.4 is de "
"OpenFirmware defect. Deze machines zullen hoogstwaarschijnlijk niet van de "
"harde schijf kunnen opstarten, tenzij de firmware gepatcht werd. Het "
"hulpprogramma <application>System Disk 2.3.1</application> dat u op de "
"website van Apple kunt vinden als <ulink url=\"ftp://ftp.apple.com/developer/"
"macosxserver/utilities/SystemDisk2.3.1.smi.bin\"></ulink>, bevat een patch "
"voor de firmware. Nadat u het hulpprogramma in MacOS uitgepakt en opgestart "
"heeft, moet u de knop <guibutton>Save</guibutton> selecteren om de firmware-"
"patches te installeren in het nvram."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1266
#, no-c-format
msgid "How to update bare metal ppc64el firmware"
msgstr "Hoe de primaire (bare metal) ppc64el firmware updaten"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1267
#, no-c-format
msgid ""
"This is an excerpt from <ulink url=\"&url-ibm-powerkvm;\">IBM PowerKVM on "
"IBM POWER8</ulink>."
msgstr ""
"Dit is een uittreksel uit <ulink url=\"&url-ibm-powerkvm;\">IBM PowerKVM on "
"IBM POWER8</ulink>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1272
#, no-c-format
msgid ""
"Open Power Abstraction Layer (OPAL) is the system firmware in the stack of "
"POWER processor-based server."
msgstr ""
"Open Power Abstraction Layer (OPAL) is de systeemfirmware in de stack van "
"een op een POWER-processor gebaseerde server."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1277
#, no-c-format
msgid ""
"There may be instances when the user might have to upgrade the Power Systems "
"firmware to a more recent level to acquire new features or additional "
"support for devices."
msgstr ""
"Er kunnen gevallen zijn waarbij de gebruiker de firmware van het Power "
"System moet opwaarderen naar een recenter niveau om nieuwe functionaliteit "
"te bekomen of betere ondersteuning voor apparaten."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1283
#, no-c-format
msgid "Make sure that the following requirements are met:"
msgstr "Zorg ervoor dat aan de volgende vereisten voldaan werd:"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1288
#, no-c-format
msgid "an OS to be running on the system;"
msgstr "een OS om op het systeem te functioneren;"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1290
#, no-c-format
msgid "the .img file of the OPAL level that the user needs to update to;"
msgstr ""
"het .img-bestand van het OPAL-niveau waarnaar de gebruiker moet updaten;"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1292
#, no-c-format
msgid "the machine isn't under HMC control."
msgstr "de machine staat niet onder HMC-beheer."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1296
#, no-c-format
msgid ""
"Power Systems has two sides of flash to boot firmware from, namely permanent "
"and temporary. This provides a way to test firmware updates on the temporary "
"side of the flash before committing the tested changes to the permanent "
"side, thereby committing the new updates."
msgstr ""
"Power Systems hebben een tweezijdig flashgeheugen om firmware van op te "
"starten, namelijk een permanente en een tijdelijke zijde. Dit geeft de "
"mogelijkheid om firmware-updates te testen op de tijdelijke zijde van het "
"flashgeheugen vooraleer de uitgeteste wijzigingen toe te passen aan de "
"permanente kant en op die manier de nieuwe updates definitief door te voeren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1303
#, no-c-format
msgid "Perform the following steps for the update:"
msgstr "Zet de volgende stappen voor de update:"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1308
#, no-c-format
msgid ""
"Save the level of the existing firmware before really updating. In ASM, in "
"the system menu, click <command>Service Aids -&gt; Service Processor Command "
"Line</command>, and run the following command:"
msgstr ""
"Sla het niveau van de bestaande firmware op vooraleer de update echt uit te "
"voeren. In ASM moet u in het systeemmenu klikken op <command>Service Aids -"
"&gt; Service Processor Command Line</command> en het volgende commando "
"uitvoeren:"

#. Tag: screen
#: preparing.xml:1312
#, no-c-format
msgid "cupdcmd -f"
msgstr "cupdcmd -f"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1313
#, no-c-format
msgid ""
"Download the .img file of the level of firmware to be updated to a location "
"in the host filesystem. Refer to <ulink url=\"&url-ibm-fixcentral;\">IBM Fix "
"Central</ulink> for downloading the image file."
msgstr ""
"Download het .img-bestand van het firmware-niveau voor de opwaardering naar "
"een locatie in het bestandssysteem van de host. Wendt u tot <ulink url="
"\"&url-ibm-fixcentral;\">IBM Fix Central</ulink> voor het downloaden van het "
"image-bestand."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1318
#, no-c-format
msgid ""
"Verify the image downloaded by running the following command and save the "
"output."
msgstr ""
"Controleer het gedownloade image door het volgende commando uit te voeren en "
"sla de uitvoer op."

#. Tag: screen
#: preparing.xml:1321
#, no-c-format
msgid "$update_flash -v -f &lt;file_name.img&gt;"
msgstr "$update_flash -v -f &lt;file_name.img&gt;"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1323
#, no-c-format
msgid "Update the firmware by running the following command."
msgstr "Update de firmware met het volgende commando."

#. Tag: screen
#: preparing.xml:1325
#, no-c-format
msgid "$update_flash -f &lt;file_name.img&gt;"
msgstr "$update_flash -f &lt;file_name.img&gt;"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1331
#, no-c-format
msgid ""
"The command reboots the system and therefore, sessions if any, would be lost."
msgstr ""
"Het commando start het systeem opnieuw op en eventuele bestaande sessies "
"zullen daardoor verloren gaan."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1334
#, no-c-format
msgid "Do not reboot or switch off the system until it is back."
msgstr ""
"Herstart het systeem niet of het schakel het niet uit vooraleer het terug "
"operationeel is."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1341
#, no-c-format
msgid ""
"Verify the updated firmware level of the temporary side of the flash as in "
"step 1."
msgstr ""
"Controleer het opgewaardeerde firmware-niveau aan de tijdelijke kant van het "
"flashgeheugen zoals in stap 1."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1344
#, no-c-format
msgid ""
"In case the update has to be reverted, the user can do so by running this "
"command: <informalexample><screen>\n"
"    $update_flash -r\n"
"</screen></informalexample> Rejection would reject only the temporary side "
"of the flash. Therefore, the new level should be committed to the permanent "
"side only after thorough testing of the new firmware."
msgstr ""
"In geval de update moet teruggedraaid worden, kan de gebruiker dit doen door "
"dit commando uit te voeren: <informalexample><screen>\n"
"    $update_flash -r\n"
"</screen></informalexample> Een afwijzing verwerpt de update enkel op de "
"tijdelijke kant van het flashgeheugen. Daarom mag het nieuwe niveau slechts "
"toegepast worden aan de permanente kant na grondig testen van de nieuwe "
"firmware."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1351
#, no-c-format
msgid ""
"The new updated level can be committed to the permanent side of the flash by "
"running the following command."
msgstr ""
"Het nieuwe opgewaardeerde niveau kan toegepast worden in de permanente kant "
"van het flashgeheugen door het volgende commando uit te voeren."

#. Tag: screen
#: preparing.xml:1354
#, no-c-format
msgid "$update_flash -c"
msgstr "$update_flash -c"

#. Tag: title
#: preparing.xml:1362
#, no-c-format
msgid "Updating KVM guest firmware (SLOF)"
msgstr "De firmware van een KVM-gast opwaarderen (SLOF)"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1363
#, no-c-format
msgid ""
"Slimline Open Firmware (SLOF) is an implementation of the IEEE 1275 "
"standard. It can be used as partition firmware for pSeries machines running "
"on QEMU or KVM."
msgstr ""
"Slimline Open Firmware (SLOF) is een toepassing van de standaard IEEE 1275. "
"Het kan gebruikt worden als partitie-firmware voor pSeries-machines die "
"onder QEMU of KVM functioneren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1370
#, no-c-format
msgid ""
"The package qemu-slof is, in fact, a dependency of package qemu-system-ppc "
"(which also provides the virtual package qemu-system-ppc64), and can be "
"installed or updated via <command>apt</command> tool on Debian-based "
"distros. Like so: <informalexample><screen>\n"
"# apt install qemu-slof\n"
"</screen></informalexample> SLOF can also be installed into rpm-based "
"distribution systems, given the proper repository or rpm package. "
"Additionally, the upstream source code is available at <ulink url=\"http://"
"github.com/leilihh/SLOF\"></ulink>."
msgstr ""
"In feite is het pakket qemu-slof een vereiste van het pakket qemu-system-ppc "
"(dat ook voorziet in het virtueel pakket qemu-system-ppc64) en kan het "
"geïnstalleerd of opgewaardeerd worden via het <command>apt</command>-"
"gereedschap in op Debian gebaseerde distributies. Dit gaat zo: "
"<informalexample><screen>\n"
"# apt install qemu-slof\n"
"</screen></informalexample> SLOF kan ook geïnstalleerd worden op systemen "
"met een op rpm-gebaseerde distributie met de gepaste pakketbron of het "
"gepaste rpm-pakket. Daarenboven is ook de broncode van de toeleveraar "
"beschikbaar op <ulink url=\"http://github.com/leilihh/SLOF\"></ulink>."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1385
#, no-c-format
msgid ""
"Thus, one can use a different SLOF file rather than the default, when "
"running <command>qemu-system</command>, by adding the command line argument "
"<userinput>-bios &lt;slof_file&gt; </userinput> when starting qemu."
msgstr ""
"Men kan dus ook bij het uitvoeren van <command>qemu-system</command> een "
"ander SLOF-bestand gebruiken in plaats van het standaardbestand door bij het "
"starten van qemu het commandoregelargument <userinput>-bios &lt;"
"slof_file&gt; </userinput> te gebruiken."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1395
#, no-c-format
msgid "Updating PowerKVM hypervisor"
msgstr "PowerKVM hypervisor opwaarderen"

#. Tag: title
#: preparing.xml:1396
#, no-c-format
msgid "Instructions for Netboot installation"
msgstr ""
"Instructies voor een over het netwerk opstartende (netboot) installatie"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1397
#, no-c-format
msgid ""
"You will need a DHCP/TFTP (BOOTP) server, as well as a web server. After "
"downloading ibm-powerkvm-*-ppc64-service-*.iso, mount loop it and unpack it "
"into some directory within your HTTP server www root structure (say "
"wwwroot): <informalexample><screen>\n"
"# cd &lt;directory-where-the-iso-is&gt;\n"
"# mkdir ./iso\n"
"# sudo mount -o loop ibm-powerkvm-*-ppc64-service-*.iso ./iso\n"
"# cp -a ./iso/* &lt;path-to-wwwroot&gt;\n"
"</screen></informalexample> Create the petitboot.conf file in a directory "
"under your tftproot, say /tftproot/powerkvm, with the following contents: "
"<informalexample><screen>\n"
"label PowerKVM Automated Install\n"
"kernel http://YOUR-SERVER-IP/SOME-PATH-TO-wwwroot/ppc/ppc64/vmlinuz\n"
"initrd http://YOUR-SERVER-IP/SOME-PATH-TO-wwwroot/ppc/ppc64/initrd.img\n"
"append root=live:http://YOUR-SERVER-IP/SOME-PATH-TO-wwwroot/LiveOS/squashfs."
"img repo=http://YOUR-SERVER-IP/SOME-PATH-TO-wwwroot/packages rd.dm=0 rd.md=0 "
"console=hvc0 console=tty0\n"
"</screen></informalexample> Editing your dhcpd.conf, set this directive at "
"the beginning: <informalexample><screen>\n"
"option conf-file code 209 = text;\n"
"</screen></informalexample> Add the system directive: "
"<informalexample><screen>\n"
"host &lt;your-system&gt; {\n"
"    hardware ethernet &lt;system macaddr&gt;\n"
"    fixed-address &lt;system ip&gt;;\n"
"    option host-name \"&lt;system hostname&gt;\";\n"
"    option conf-file \"&lt;powerkvm/petitboot.conf&gt;\";\n"
" }\n"
"</screen></informalexample> Reboot the dhcp server."
msgstr ""
"U heeft een DHCP/TFTP (BOOTP)-server en een webserver nodig. Na het "
"downloaden van ibm-powerkvm-*-ppc64-service-*.iso moet u het aankoppelen via "
"het loop-apparaat en het uitpakken in een map die zich binnen het www-"
"basisbestandssysteem (bijvoorbeeld wwwroot) bevindt: "
"<informalexample><screen>\n"
"# cd &lt;map-waarin-het-iso-is&gt;\n"
"# mkdir ./iso\n"
"# sudo mount -o loop ibm-powerkvm-*-ppc64-service-*.iso ./iso\n"
"# cp -a ./iso/* &lt;pad-naar-wwwroot&gt;\n"
"</screen></informalexample> Maak het bestand petitboot.conf aan in een map "
"onder uw tftp-basisbestandssysteem, bijvoorbeeld /tftproot/powerkvm met de "
"volgende inhoud: <informalexample><screen>\n"
"label PowerKVM Geautomatiseerde Installatie\n"
"kernel http://IP-VAN-UW-SERVER/PAD-NAAR-wwwroot/ppc/ppc64/vmlinuz\n"
"initrd http://IP-VAN-UW-SERVER/PAD-NAAR-wwwroot/ppc/ppc64/initrd.img\n"
"append root=live:http://IP-VAN-UW-SERVER/PAD-NAAR-wwwroot/LiveOS/squashfs."
"img repo=http://IP-VAN-UW-SERVER/PAD-NAAR-wwwroot/packages rd.dm=0 rd.md=0 "
"console=hvc0 console=tty0\n"
"</screen></informalexample> Bewerk het bestand dhcpd.conf en plaats aan het "
"begin ervan volgende instructie: <informalexample><screen>\n"
"option conf-file code 209 = text;\n"
"</screen></informalexample> Voeg de volgende systeeminstructie toe: "
"<informalexample><screen>\n"
"host &lt;uw-systeem&gt; {\n"
"    hardware ethernet &lt;macaddr v/h systeem&gt;\n"
"    fixed-address &lt;ip v/h systeem&gt;;\n"
"    option host-name \"&lt;hostname v/h systeem&gt;\";\n"
"    option conf-file \"&lt;powerkvm/petitboot.conf&gt;\";\n"
" }\n"
"</screen></informalexample> Herstart de dhcp-server."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1421
#, no-c-format
msgid "Boot your PowerLinux machine."
msgstr "Start uw PowerLinux machine op."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1425
#, no-c-format
msgid ""
"There should be the following option at petitboot (select it): "
"<informalexample><screen>\n"
"\"Power KVM Automated Install\" \n"
"</screen></informalexample> The installer menu should appear automatically."
msgstr ""
"Bij petitboot zou u de volgende keuzemogelijkheid moeten hebben (selecteer "
"deze): <informalexample><screen>\n"
"\"PowerKVM Geautomatiseerde Installatie\" \n"
"</screen></informalexample> Het menu van het installatieprogramma zou "
"automatisch moeten verschijnen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1436
#, no-c-format
msgid "Instructions for DVD"
msgstr "Instructies voor DVD"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1437
#, no-c-format
msgid ""
"Boot the ISO ibm-powerkvm-*-ppc64-service-*.iso (either burn a DVD or make "
"it virtual if using QEMU) and simply wait for the boot."
msgstr ""
"Start het ISO-bestand ibm-powerkvm-*-ppc64-service-*.iso op (brandt een DVD "
"of maak hem virtueel aan als u QEMU gebruikt) en wacht het opstarten gewoon "
"af."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1440
#, no-c-format
msgid ""
"There should be the following option at petitboot (select it): "
"<informalexample><screen>\n"
"\"POWERKVM_LIVECD\" \n"
"</screen></informalexample> The installer menu should appear automatically."
msgstr ""
"Bij petitboot zou u de volgende keuzemogelijkheid moeten hebben (selecteer "
"deze): <informalexample><screen>\n"
"\"POWERKVM_LIVECD\" \n"
"</screen></informalexample> Het menu van het installatieprogramma zou "
"automatisch moeten verschijnen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1461
#, no-c-format
msgid "Invoking OpenBoot"
msgstr "OpenBoot aanroepen"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1463
#, no-c-format
msgid ""
"OpenBoot provides the basic functions needed to boot the &arch-title; "
"architecture. This is rather similar in function to the BIOS in the x86 "
"architecture, although much nicer. The Sun boot PROMs have a built-in forth "
"interpreter which lets you do quite a number of things with your machine, "
"such as diagnostics and simple scripts."
msgstr ""
"OpenBoot voorziet in de basisfuncties die nodig zijn om de &arch-title;-"
"architectuur op te starten, Dit functioneert redelijk vergelijkbaar met het "
"BIOS bij de x86-architectuur, maar veel eleganter. Het boot-PROM van Sun "
"heeft een ingebouwde forth-interpreter die u toelaat een heleboel dingen te "
"doen met uw machine, zoals het stellen van een diagnose en het uitvoeren van "
"eenvoudige scripts."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1471
#, no-c-format
msgid ""
"To get to the boot prompt you need to hold down the <keycap>Stop</keycap> "
"key (on older type 4 keyboards, use the <keycap>L1</keycap> key, if you have "
"a PC keyboard adapter, use the <keycap>Break</keycap> key) and press the "
"<keycap>A</keycap> key. The boot PROM will give you a prompt, either "
"<userinput>ok</userinput> or <userinput>&gt;</userinput>. It is preferred to "
"have the <userinput>ok</userinput> prompt. So if you get the old style "
"prompt, hit the <keycap>n</keycap> key to get the new style prompt."
msgstr ""
"Om de boot-prompt te krijgen moet u de <keycap>Stop</keycap>-toets ingedrukt "
"houden (bij oudere type 4 toetsenborden moet u de <keycap>L1</keycap>-toets "
"gebruiken; indien u een PC-toetsenbord-adapter heeft moet u de "
"<keycap>Break</keycap>-toets gebruiken) en de <keycap>A</keycap>-toets "
"indrukken. Het boot-PROM zal u dan een prompt geven, ofwel <userinput>ok</"
"userinput> ofwel <userinput>&gt;</userinput>. De prompt <userinput>ok</"
"userinput> is verkieslijker. Indien u dus een prompt in de oude stijl "
"krijgt, moet u de <keycap>n</keycap>-toets indrukken om een prompt in de "
"nieuwe stijl te bekomen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1483
#, no-c-format
msgid ""
"If you are using a serial console, send a break to the machine. With "
"Minicom, use <keycap>Ctrl-A F</keycap>, with cu, hit <keycap>Enter</keycap>, "
"then type <userinput>%~break</userinput>. Consult the documentation of your "
"terminal emulator if you are using a different program."
msgstr ""
"Indien u gebruik maakt van een seriële console moet u 'break' naar de "
"machine sturen. Bij een Minicom gebruikt u daarvoor <keycap>Ctrl-A F</"
"keycap>, met een cu moet u de <keycap>Enter</keycap>-toets aanslaan en "
"vervolgens <userinput>%~break</userinput> typen. Raadpleeg de documentatie "
"van uw terminalemulator indien u een ander programma gebruikt."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1496
#, no-c-format
msgid ""
"You can use OpenBoot to boot from specific devices, and also to change your "
"default boot device. However, you need to know some details about how "
"OpenBoot names devices; it's considerably different from Linux device "
"naming, described in <xref linkend=\"device-names\"/>. Also, the command "
"will vary a bit, depending on what version of OpenBoot you have. More "
"information about OpenBoot can be found in the <ulink url=\"&url-openboot;"
"\">Sun OpenBoot Reference</ulink>."
msgstr ""
"U kunt OpenBoot gebruiken om op te starten vanaf een specifiek apparaat en "
"ook om uw standaard opstartapparaat te wijzigen. U moet echter wel op de "
"hoogte zijn van de manier waarop OpenBoot apparaten benoemt. Dit is "
"merkelijk anders dan hoe Linux apparaten benoemt, zoals beschreven wordt in "
"<xref linkend=\"device-names\"/>. Ook verschilt het commando een beetje "
"afhankelijk van de gebruikte versie van OpenBoot. Meer informatie over "
"OpenBoot is te vinden in de <ulink url=\"&url-openboot;\">Sun OpenBoot "
"Reference</ulink>, de referentiehandleiding van Sun voor OpenBoot."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1506
#, no-c-format
msgid ""
"To boot from a specific device, use the command <userinput>boot "
"<replaceable>device</replaceable></userinput>. You can set this behavior as "
"the default using the <userinput>setenv</userinput> command. However, the "
"name of the variable to set changed between OpenBoot revisions. In OpenBoot "
"1.x, use the command <userinput>setenv boot-from <replaceable>device</"
"replaceable></userinput>. In later revisions of OpenBoot, use the command "
"<userinput>setenv boot-device <replaceable>device</replaceable></userinput>. "
"Note, this is also configurable using the <command>eeprom</command> command "
"on Solaris, or modifying the appropriate files in <filename>/proc/openprom/"
"options/</filename>, for example under Linux: <informalexample><screen>\n"
"# echo disk1:1 &gt; /proc/openprom/options/boot-device\n"
"</screen></informalexample> and under Solaris:"
msgstr ""
"Om vanaf een specifiek apparaat op te starten moet u het commando "
"<userinput>boot <replaceable>apparaat</replaceable></userinput> gebruiken. U "
"kunt dit gedrag als standaard instellen met het commando <userinput>setenv</"
"userinput>, maar de naam van de in te stellen variabele is verschillend "
"naargelang de OpenBoot-revisie. In OpenBoot 1.x moet u het commando "
"<userinput>setenv boot-from <replaceable>apparaat</replaceable></userinput> "
"gebruiken. Bij latere revisies van OpenBoot moet u het commando "
"<userinput>setenv boot-device <replaceable>apparaat</replaceable></"
"userinput> gebruiken. Merk op dat dit op Solaris ook geconfigureerd kan "
"worden met het commando <command>eeprom</command> of door de gepaste "
"bestanden in <filename>/proc/openprom/options/</filename> aan te passen, "
"onder Linux bijvoorbeeld: <informalexample><screen>\n"
"# echo disk1:1 &gt; /proc/openprom/options/boot-device\n"
"</screen></informalexample> en onder Solaris:"

#. Tag: screen
#: preparing.xml:1550
#, no-c-format
msgid "eeprom boot-device=disk1:1"
msgstr "eeprom boot-device=disk1:1"

#. Tag: title
#: preparing.xml:1560
#, no-c-format
msgid "BIOS Setup"
msgstr "Het BIOS instellen"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1561
#, no-c-format
msgid ""
"In order to install &debian-gnu; on a &arch-title; or zSeries machine you "
"have first boot a kernel into the system. The boot mechanism of this "
"platform is inherently different to other ones, especially from PC-like "
"systems, and you will notice a big difference while you work with this "
"platform: most (if not all) of the time you will work remote, with the help "
"of some client session software like telnet, or a browser. This is due to "
"that special system architecture where the 3215/3270 console is line-based "
"instead of character-based."
msgstr ""
"Om &debian-gnu; te installeren op een &arch-title;- of zSeries-machine moet "
"u eerst een kernel opstarten binnen het systeem. Het opstartmechanisme van "
"dit platform is inherent verschillend van andere, in het bijzonder van PC-"
"achtige systemen. Bij het werken met dit platform zult u een groot verschil "
"opmerken: de meeste (zo niet alle) tijd zult u vanop afstand werken met "
"behulp van software voor een cliënt-sessie, zoals telnet, of met behulp van "
"een browser. Dit heeft te maken met de bijzondere systeemarchitectuur "
"waarbij de 3215/3270-console regel-gebaseerd en niet teken-gebaseerd is."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1573
#, no-c-format
msgid ""
"Linux on this platform runs either natively on the bare machine, in a so-"
"called LPAR (Logical Partition) or in a virtual machine supplied by the VM "
"system. Boot media differs depending on the runtime mode. For example, you "
"can use the virtual card reader of a virtual machine, or boot from the HMC "
"(Hardware Management Console) of an LPAR if the HMC and this option is "
"available for you."
msgstr ""
"Op dit platform werkt Linux ofwel standaard op de kale machine, of in een "
"zogenaamde LPAR (Logische Partitionering) of in een virtuele machine die "
"door het VM-systeem aangeleverd wordt. Opstartmedia verschillen naargelang "
"de runtime-modus. U kunt bijvoorbeeld de virtuele kaartlezer gebruiken van "
"een virtuele machine, of opstarten van de HMC (Hardware Management Console) "
"van een LPAR als de HMC en deze optie voor u beschikbaar zijn."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1582
#, no-c-format
msgid ""
"Before you actually perform an installation, you have to go over some design "
"and preparation steps. IBM has made documentation available about the whole "
"process, e.g. how to prepare an installation medium and how actually to boot "
"from that medium. Duplicating that information here is neither possible nor "
"necessary. However, we will describe here which kind of &debian;-specific "
"data is needed and where to find it. Using both sources of information, you "
"have to prepare your machine and the installation medium before you can "
"perform a boot from it. When you see the welcome message in your client "
"session, return to this document to go through the &debian;-specific "
"installation steps."
msgstr ""
"Vooraleer u overgaat tot de echte installatie, moet u een ontwerp maken en "
"enkele voorbereidende stappen doorlopen. IBM heeft documentatie ter "
"beschikking gesteld voor het hele proces, bijvoorbeeld over hoe u een "
"installatiemedium moet klaarmaken en hoe u effectief vanaf dat medium kunt "
"opstarten. Deze documentatie hier dupliceren is niet mogelijk en ook niet "
"nodig. Toch zullen we hier beschrijven welk soort &debian;-specifieke "
"gegevens nodig zijn en waar u ze kunt vinden. Met behulp van beide "
"informatiebronnen moet u uw machine en het installatiemedium voorbereiden "
"voor u er van kunt opstarten. Als u in uw cliënt-sessie het welkomstbericht "
"ziet, moet u naar dit document teruggrijpen en de &debian;-specifieke "
"installatiestappen doorlopen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1599
#, no-c-format
msgid "Native and LPAR installations"
msgstr "Standaardinstallatie en LPAR-installatie"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1600
#, no-c-format
msgid ""
"Please refer to chapter 5 of the <ulink url=\"http://www.redbooks.ibm.com/"
"pubs/pdfs/redbooks/sg244987.pdf\"> Linux for &arch-title;</ulink> Redbook "
"and chapter 3.2 of the <ulink url=\"http://www.redbooks.ibm.com/pubs/pdfs/"
"redbooks/sg246264.pdf\"> Linux for IBM eServer zSeries and &arch-title;: "
"Distributions</ulink> Redbook on how to set up an LPAR for Linux."
msgstr ""
"Raadpleeg hoofdstuk 5 van het IBM-Redbook <ulink url=\"http://www.redbooks."
"ibm.com/pubs/pdfs/redbooks/sg244987.pdf\"> Linux for &arch-title;</ulink> en "
"hoofdstuk 3.2 van het IBM-Redbook <ulink url=\"http://www.redbooks.ibm.com/"
"pubs/pdfs/redbooks/sg246264.pdf\"> Linux for IBM eServer zSeries and &arch-"
"title;: Distributions</ulink> voor het opzetten van een LPAR voor Linux."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1614
#, no-c-format
msgid "Installation as a VM guest"
msgstr "Een installatie als VM-gast"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1616
#, no-c-format
msgid ""
"Please refer to chapter 6 of the <ulink url=\"http://www.redbooks.ibm.com/"
"pubs/pdfs/redbooks/sg244987.pdf\"> Linux for &arch-title;</ulink> Redbook "
"and chapter 3.1 of the <ulink url=\"http://www.redbooks.ibm.com/pubs/pdfs/"
"redbooks/sg246264.pdf\"> Linux for IBM eServer zSeries and &arch-title;: "
"Distributions</ulink> Redbook on how to set up a VM guest for running Linux."
msgstr ""
"Raadpleeg hoofdstuk 6 van het IBM-Redbook <ulink url=\"http://www.redbooks."
"ibm.com/pubs/pdfs/redbooks/sg244987.pdf\"> Linux for &arch-title;</ulink> en "
"hoofdstuk 3.1 van het IBM-Redbook <ulink url=\"http://www.redbooks.ibm.com/"
"pubs/pdfs/redbooks/sg246264.pdf\"> Linux for IBM eServer zSeries and &arch-"
"title;: Distributions</ulink> over het opzetten van een VM-gast om Linux te "
"gebruiken."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1626
#, no-c-format
msgid ""
"You need to copy all the files from the <filename>generic</filename> sub-"
"directory to your CMS disk. Be sure to transfer <filename>kernel.debian</"
"filename> and <filename>initrd.debian</filename> in binary mode with a fixed "
"record length of 80 characters (by specifying <userinput>BINARY</userinput> "
"and <userinput>LOCSITE FIX 80</userinput> in your FTP client). "
"<filename>parmfile.debian</filename> can be in either ASCII or EBCDIC "
"format. A sample <filename>debian.exec</filename> script, which will punch "
"the files in the proper order, is included with the images."
msgstr ""
"U moet alle bestanden van de onderliggende map <filename>generic</filename> "
"kopiëren naar uw CMS-schijf. Zorg ervoor om <filename>kernel.debian</"
"filename> en <filename>initrd.debian</filename> in binaire modus over te "
"zetten met een vaste recordlengte van 80 tekens (door in uw FTP-cliënt "
"<userinput>BINARY</userinput> en <userinput>LOCSITE FIX 80</userinput> op te "
"geven). <filename>parmfile.debian</filename> kan ofwel in ASCII- of in "
"EBCDIC-opmaak zijn. Een voorbeeldscript <filename>debian.exec</filename> dat "
"de bestanden in de juiste volgorde zal ponsen, wordt bij de images "
"bijgevoegd."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1643
#, no-c-format
msgid "Setting up an installation server"
msgstr "Een installatieserver opzetten"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1645
#, no-c-format
msgid ""
"If you don't have a connection to the Internet (either directly or via a web "
"proxy) you need to create a local installation server that can be accessed "
"from your S/390. This server keeps all the packages you want to install and "
"must make them available using NFS, HTTP or FTP."
msgstr ""
"Indien u geen verbinding met het internet heeft (ofwel direct, ofwel via een "
"web-proxy) moet u een lokale installatieserver maken die vanaf uw S/390 "
"benaderd kan worden. Deze server bewaart alle pakketten die u wenst te "
"installeren en moet ze beschikbaar stellen via NFS, HTTP of FTP."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1653
#, no-c-format
msgid ""
"The installation server needs to copy the exact directory structure from any "
"&debian-gnu; mirror, but only the S/390 and architecture-independent files "
"are required. You can also copy the contents of all installation images into "
"such a directory tree."
msgstr ""
"De installatieserver moet de mappenstructuur van een &debian-gnu;-"
"spiegelserver exact kopiëren, maar enkel de bestanden voor S/390 en de "
"architectuur-onafhankelijke bestanden zijn nodig. U kunt ook de inhoud van "
"alle installatie-images naar een dergelijke mappenboom kopiëren."

#. Tag: emphasis
#: preparing.xml:1662
#, no-c-format
msgid "FIXME: more information needed &mdash; from a Redbook?"
msgstr "NOG-TE-DOEN: meer informatie is nodig &mdash; uit een IBM-Redbook?"

#. Tag: title
#: preparing.xml:1679
#, no-c-format
msgid "ARM firmware"
msgstr "ARM firmware"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1681
#, no-c-format
msgid ""
"As already mentioned before, there is unfortunately no standard for system "
"firmware on ARM systems. Even the behaviour of different systems which use "
"nominally the same firmware can be quite different. This results from the "
"fact that a large part of the devices using the ARM architecture are "
"embedded systems, for which the manufacturers usually build heavily "
"customized firmware versions and include device-specific patches. "
"Unfortunately the manufacturers often do not submit their changes and "
"extensions back to the mainline firmware developers, so their changes are "
"not integrated into newer versions of the original firmware."
msgstr ""
"Zoals reeds eerder aangegeven, bestaat er jammer genoeg geen standaard voor "
"systeemfirmware op ARM-systemen. Zelfs verschillende systemen die nominaal "
"dezelfde firmware gebruiken, kunnen zich heel verschillend gedragen. Dit "
"komt door het feit dat een groot deel van de apparaten die van de ARM-"
"architectuur gebruik maken, ingebedde systemen zijn waarvoor de fabrikanten "
"sterk aangepaste firmwareversies maken met toevoeging van apparaatspecifieke "
"aanpassingen. Jammer genoeg koppelen de fabrikanten deze aanpassingen en "
"uitbreidingen niet terug naar de ontwikkelaars van de standaardfirmware, "
"waardoor hun wijzigingen niet opgenomen geraken in de recentere versies van "
"de originele firmware."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1693
#, no-c-format
msgid ""
"As a result even newly sold systems often use a firmware that is based on a "
"years-old manufacturer-modified version of a firmware whose mainline "
"codebase has evolved a lot further in the meantime and offers additional "
"features or shows different behaviour in certain aspects. In addition to "
"that, the naming of onboard devices is not consistent between different "
"manufacturer-modified versions of the same firmware, therefore it is nearly "
"impossible to provide usable product-independend instructions for ARM-based "
"systems."
msgstr ""
"Het gevolg daarvan is dat zelfs nieuw verkochte systemen vaak gebruik maken "
"van firmware die gebaseerd is op een jaren oude door de fabrikant gewijzigde "
"versie van firmware waarvan de standaardcode intussen erg geëvolueerd is en "
"bijkomende functionaliteit biedt en voor bepaalde aspecten een ander gedrag "
"vertoont. Daarbij komt nog dat er tussen verschillende door de fabrikant "
"gewijzigde versies van dezelfde firmware geen consistentie is in de "
"naamgeving van boordapparatuur en daarom is het schier onmogelijk om "
"bruikbare product-onafhankelijke instructies te geven voor op ARM gebaseerde "
"systemen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1706
#, no-c-format
msgid "Debian-provided U-Boot (system firmware) images"
msgstr "Door Debian aangeleverde images van U-boot (systeemfirmware)"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1707
#, no-c-format
msgid ""
"Debian provides U-Boot images for various armhf systems that can load their "
"U-Boot from an SD card at &armmp-uboot-img;. The U-Boot builds are offered "
"in two formats: raw U-Boot components and a ready-made card image that can "
"easily be written onto an SD card. The raw U-Boot components are provided "
"for advanced users; the generally recommended way is to use one of the ready-"
"made SD card images. They are named &lt;system-type&gt;.sdcard.img.gz and "
"can be written to a card e.g. with <informalexample><screen>zcat &lt;system-"
"type&gt;.sdcard.img.gz &gt; /dev/SD_CARD_DEVICE</screen></informalexample> "
"As with all images, please be aware that writing the image to an SD card "
"wipes all previous contents of the card!"
msgstr ""
"Debian levert U-Boot-images voor verschillende armhf-systemen die hun U-Boot "
"kunnen laden vanaf een SD-kaart op &armmp-uboot-img;. De U-Boot-compilaties "
"worden in twee formaten aangeboden: rauwe U-Boot-componenten en een kant-en-"
"klaar kaart-image dat gemakkelijk naar een SD-kaart geschreven kan worden. "
"De rauwe U-Boot-componenten worden voor geoefende gebruikers ter beschikking "
"gesteld. De algemeen aanbevolen werkwijze is om gebruik te maken van een van "
"de kant-en-klare SD-kaart-images. Ze heten &lt;systeem-type&gt;.sdcard.img."
"gz en kunnen naar een kaart geschreven worden, bijvoorbeeld met de opdracht "
"<informalexample><screen>zcat &lt;systeem-type&gt;.sdcard.img.gz &gt; /dev/"
"SD_KAART_APPARAAT</screen></informalexample> Denk eraan dat een image naar "
"een SD-kaart schrijven alle eerdere inhoud van die kaart wist, zoals dat het "
"geval is voor alle images."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1722
#, no-c-format
msgid ""
"If Debian provides a U-Boot image for your system, it is recommended that "
"you use this image instead of the vendor-provided U-Boot, as the version in "
"Debian is usually newer and has more features."
msgstr ""
"Indien Debian voor uw systeem een U-Boot-image ter beschikking stelt, is het "
"aangeraden om dit image te gebruiken in plaats van het door de leverancier "
"geleverde U-Boot, vermits de versie in Debian meestal recenter is en meer "
"functionaliteit biedt."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1730
#, no-c-format
msgid "Setting the ethernet MAC address in U-Boot"
msgstr "Het ethernet MAC-adres instellen in U-Boot"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1731
#, no-c-format
msgid ""
"The MAC address of every ethernet interface should normally be globally "
"unique, and it technically has to be unique within its ethernet broadcast "
"domain. To achieve this, the manufacturer usually allocates a block of MAC "
"addresses from a centrally-administered pool (for which a fee has to be "
"paid) and preconfigures one of these addresses on each item sold."
msgstr ""
"Normaal zou het MAC-adres van elke ethernet-interface wereldwijd uniek "
"moeten zijn en het moet vanuit technisch oogpunt uniek zijn binnen zijn "
"ethernet broadcast-domein. Om dit te bereiken reserveert de fabrikant "
"gewoonlijk een blok MAC-adressen uit een centraal beheerde pool (waarvoor "
"een prijs betaald moet worden) en stelt een van deze adressen vooraf in op "
"elk verkocht exemplaar."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1739
#, no-c-format
msgid ""
"In the case of development boards, sometimes the manufacturer wants to avoid "
"paying these fees and therefore provides no globally unique addresses. In "
"these cases the users themselves have to define MAC addresses for their "
"systems. When no MAC address is defined for an ethernet interface, some "
"network drivers generate a random MAC address that can change on every boot, "
"and if this happens, network access would be possible even when the user has "
"not manually set an address, but e.g. assigning semi-static IP addresses by "
"DHCP based on the MAC address of the requesting client would obviously not "
"work reliably."
msgstr ""
"In het geval van ontwikkelingsborden wil de fabrikant deze kosten soms "
"vermijden en geeft hij geen globaal uniek adres. In deze gevallen moet de "
"gebruiker zelf een uniek MAC-adres definiëren voor zijn systeem. Als geen "
"MAC-adres gedefinieerd werd voor een ethernet-interface, genereren sommige "
"netwerkstuurprogramma's een willekeurig MAC-adres dat bij elke herstart "
"anders kan zijn. In een dergelijk scenario is toegang tot het netwerk "
"mogelijk, zelfs als de gebruiker niet handmatig een adres ingesteld heeft, "
"maar bijvoorbeeld het toekennen van een semi-statisch IP-adres door DHCP op "
"basis van het MAC-adres van de cliënt die daarom vraagt, zal om evidente "
"redenen niet betrouwbaar kunnen gebeuren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1750
#, no-c-format
msgid ""
"To avoid conflicts with existing officially-assigned MAC addresses, there is "
"an address pool which is reserved for so-called <quote>locally administered</"
"quote> addresses. It is defined by the value of two specific bits in the "
"first byte of the address (the article <quote>MAC address</quote> in the "
"English language Wikipedia gives a good explanation). In practice this means "
"that e.g. any address starting with hexadecimal ca (such as ca:ff:"
"ee:12:34:56) can be used as a locally administered address."
msgstr ""
"Om conflicten met officieel toegewezen MAC-adressen te vermijden, bestaat er "
"een pool met adressen die voorbehouden is voor zogenaamde <quote>lokaal "
"beheerde</quote> adressen. Die pool wordt gedefinieerd door de waarde van "
"twee specifieke bits in de eerste byte van het adres (het artikel <quote>MAC "
"address</quote> in de Engelstalige Wikipedia geeft een goede uitleg). In de "
"praktijk betekent dit dat bijvoorbeeld elk adres dat met het hexadecimaal "
"getal ca begint (zoals ca:ff:ee:12:34:56) gebruikt kan worden voor een "
"lokaal beheerd adres."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1760
#, no-c-format
msgid ""
"On systems using U-Boot as system firmware, the ethernet MAC address is "
"placed in the <quote>ethaddr</quote> environment variable. It can be checked "
"at the U-Boot command prompt with the command <quote>printenv ethaddr</"
"quote> and can be set with the command <quote>setenv ethaddr ca:ff:"
"ee:12:34:56</quote>. After setting the value, the command <quote>saveenv</"
"quote> makes the assignment permanent."
msgstr ""
"Op systemen die U-Boot als systeemfirmware gebruiken, wordt het ethernet MAC-"
"adres geplaatst in de omgevingsvariabele <quote>ethaddr</quote>. Het kan "
"nagekeken worden aan de commandoregelprompt van U-Boot met het commando "
"<quote>printenv ethaddr</quote> en het kan ingesteld worden met het commando "
"<quote>setenv ethaddr ca:ff:ee:12:34:56</quote>. Nadat de waarde ingesteld "
"werd, maakt het commando <quote>saveenv</quote> de toewijzing permanent."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1771
#, no-c-format
msgid "Kernel/Initrd/Device-Tree relocation issues in U-Boot"
msgstr "Problemen in U-Boot met relocatie van kernel/initrd/apparatenboom"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1772
#, no-c-format
msgid ""
"On some systems with older U-Boot versions there can be problems with "
"properly relocating the Linux kernel, the initial ramdisk and the device-"
"tree blob in memory during the boot process. In this case, U-Boot shows the "
"message <quote>Starting kernel ...</quote>, but the system freezes "
"afterwards without further output. These issues have been solved with newer "
"U-Boot versions from v2014.07 onwards."
msgstr ""
"Op sommige systemen met een oudere U-Boot-versie kunnen er zich tijdens het "
"opstartproces problemen stellen met een juiste relocatie in het geheugen van "
"de Linuxkernel, de initiële ramdisk en de blob met de apparatenboom. In een "
"dergelijk geval toont U-Boot de melding <quote>Starting kernel ...</quote>, "
"maar loopt het systeem nadien vast zonder verdere uitvoer te genereren. In "
"recentere versies van U-Boot, te beginnen met v2014.07, zijn deze problemen "
"opgelost."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1781
#, no-c-format
msgid ""
"If the system has originally used a U-Boot version older than v2014.07 and "
"has been upgraded to a newer version later, the problem might still occur "
"even after upgrading U-Boot. Upgrading U-Boot usually does not modify the "
"existing U-Boot environment variables and the fix requires an additional "
"environment variable (bootm_size) to be set, which U-Boot does automatically "
"only on fresh installations without existing environment data. It is "
"possible to manually set bootm_size to the new U-Boot's default value by "
"running the command <quote>env default bootm_size; saveenv</quote> at the U-"
"Boot prompt."
msgstr ""
"Indien het systeem oorspronkelijk een versie van U-Boot gebruikte die ouder "
"was dan v2014.07 en nadien opgewaardeerd werd naar een recentere versie, kan "
"het probleem zich na de opwaardering van U-Boot nog steeds manifesteren. Het "
"opwaarderen van U-Boot wijzigt over het algemeen niet de bestaande "
"omgevingsvariabelen van U-boot en de reparatie vereist dat een bijkomende "
"omgevingsvariabele (bootm_size) ingesteld wordt, hetgeen U-Boot enkel "
"automatisch doet bij nieuwe installaties waar nog geen omgevingsdata "
"bestaan. Men kan de variabele bootm_size handmatig instellen op de nieuwe "
"standaard van U-Boot door het commando <quote>env default bootm_size; "
"saveenv</quote> uit te voeren aan de prompt van U-Boot."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1792
#, no-c-format
msgid ""
"Another possibility to circumvent relocation-related problems is to run the "
"command <quote>setenv fdt_high ffffffff; setenv initrd_high 0xffffffff; "
"saveenv</quote> at the U-Boot prompt to completely disable the relocation of "
"the initial ramdisk and the device-tree blob."
msgstr ""
"Een andere mogelijkheid om de relocatiegerelateerde problemen te omzeilen is "
"om de relocatie van de initiële ramdisk en de blob met de apparatenboom "
"volledig uit te schakelen door aan de prompt van U-Boot het commando "
"<quote>setenv fdt_high ffffffff; setenv initrd_high 0xffffffff; saveenv</"
"quote> in te geven."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1802
#, no-c-format
msgid "Systems with UEFI firmware"
msgstr "Systemen met UEFI firmware"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1803
#, no-c-format
msgid ""
"UEFI (<quote>Unified Extensible Firmware Interface</quote>) is a new kind of "
"system firmware that is used on many modern systems and is - among other "
"uses - intended to replace the classic PC BIOS."
msgstr ""
"UEFI (<quote>Unified Extensible Firmware Interface</quote>) is een nieuw "
"soort systeemfirmware dat op veel moderne systemen gebruikt wordt en bedoeld "
"is om - naast andere aanwendingen - het klassieke PC-BIOS te vervangen."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1809
#, no-c-format
msgid ""
"Currently most PC systems that use UEFI also have a so-called "
"<quote>Compatibility Support Module</quote> (CSM) in the firmware, which "
"provides exactly the same interfaces to an operating system as a classic PC "
"BIOS, so that software written for the classic PC BIOS can be used "
"unchanged. Nonetheless UEFI is intended to one day completely replace the "
"old PC BIOS without being fully backwards-compatible and there are already a "
"lot of systems with UEFI but without CSM."
msgstr ""
"Momenteel hebben de meeste PC-systemen die UEFI gebruiken ook een zogenaamde "
"<quote>Compatibility Support Module</quote> (CSM) in de firmware, die exact "
"dezelfde interfaces met het besturingssysteem biedt als het klassieke PC-"
"BIOS, waardoor software die geschreven was voor het klassieke PC-BIOS "
"onveranderd gebruikt kan worden. Niettemin is het de bedoeling dat UEFI ooit "
"volledig het oude PC-BIOS zal vervangen zonder daarbij volledig neerwaarts "
"compatibel te zijn en er bestaan reeds heel wat systemen met UEFI maar "
"zonder CSM."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1819
#, no-c-format
msgid ""
"On systems with UEFI there are a few things to take into consideration when "
"installing an operating system. The way the firmware loads an operating "
"system is fundamentally different between the classic BIOS (or UEFI in CSM "
"mode) and native UEFI. One major difference is the way the harddisk "
"partitions are recorded on the harddisk. While the classic BIOS and UEFI in "
"CSM mode use a DOS partition table, native UEFI uses a different "
"partitioning scheme called <quote>GUID Partition Table</quote> (GPT). On a "
"single disk, for all practical purposes only one of the two can be used and "
"in case of a multi-boot setup with different operating systems on one disk, "
"all of them must therefore use the same type of partition table. Booting "
"from a disk with GPT is only possible in native UEFI mode, but using GPT "
"becomes more and more common as hard disk sizes grow, because the classic "
"DOS partition table cannot address disks larger than about 2 Terabytes while "
"GPT allows for far larger disks. The other major difference between BIOS (or "
"UEFI in CSM mode) and native UEFI is the location where boot code is stored "
"and in which format it has to be. This means that different bootloaders are "
"needed for each system."
msgstr ""
"Bij het installeren van een besturingssysteem op een systeem met UEFI moet u "
"met enkele zaken rekening houden. De wijze waarop de firmware een "
"besturingssysteem laadt verschilt fundamenteel tussen het klassieke BIOS (of "
"UEFI in CSM-modus) en het standaard UEFI. Een belangrijk verschil is de "
"wijze waarop de partities van een harde schijf opgeslagen worden op de harde "
"schijf. Terwijl het klassieke BIOS en UEFI in CSM-modus een DOS-"
"partitietabel gebruiken, gebruikt het standaard UEFI een ander "
"partitiesysteem dat men <quote>GUID Partition Table</quote> (GPT) noemt. Op "
"één enkele schijf kan voor alle praktische doeleinden slechts een van beide "
"gebruikt worden en in het geval van een multi-boot opstelling waarbij op één "
"enkele schijf verschillende besturingssystemen geplaatst worden, moeten ze "
"daarom allemaal hetzelfde type partitietabel gebruiken. Opstarten van een "
"schijf met GPT is enkel mogelijk in standaard UEFI-modus, maar het gebruik "
"van GPT wordt meer en meer courant omdat de grootte van harde schijven "
"toeneemt en een klassieke DOS-partitietabel geen harde schijven aankan die "
"groter zijn dan ongeveer 2 terabytes, terwijl GPT veel grotere harde "
"schijven aankan. Het andere grote verschil tussen BIOS (of UEFI in CSM-"
"modus) en standaard UEFI is de locatie waar opstartcode opgeslagen wordt en "
"in welke indeling die moet zijn. Dit betekent dat voor elk van beide "
"systemen verschillende bootloaders nodig zijn."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1839
#, no-c-format
msgid ""
"The latter becomes important when booting &d-i; on a UEFI system with CSM "
"because &d-i; checks whether it was started on a BIOS- or on a native UEFI "
"system and installs the corresponding bootloader. Normally this simply works "
"but there can be a problem in multi-boot environments. On some UEFI systems "
"with CSM the default boot mode for removable devices can be different from "
"what is actually used when booting from hard disk, so when booting the "
"installer from a USB stick in a different mode from what is used when "
"booting another already installed operating system from the hard disk, the "
"wrong bootloader might be installed and the system might be unbootable after "
"finishing the installation. When choosing the boot device from a firmware "
"boot menu, some systems offer two separate choices for each device, so that "
"the user can select whether booting shall happen in CSM or in native UEFI "
"mode."
msgstr ""
"Dit laatste wordt van belang bij het opstarten van &d-i; op een UEFI-systeem "
"met CSM, omdat &d-i; nagaat of het opgestart werd op een BIOS- of op een "
"standaard UEFI-systeem en de overeenkomstige bootloader installeert. Normaal "
"werkt dit vanzelf maar in multi-boot-omgevingen kan er zich een probleem "
"stellen. Op sommige UEFI-systemen met CSM kan de standaard opstartmodus voor "
"verwijderbare media verschillend zijn van wat gebruikt wordt wanneer "
"opgestart wordt vanaf een harde schijf. Wanneer u dus het "
"installatieprogramma opstart vanaf een USB-stick in een andere modus dan die "
"welke gebruikt wordt voor het opstarten van een reeds geïnstalleerd systeem "
"op de harde schijf, kan het gebeuren dat de verkeerde bootloader "
"geïnstalleerd wordt en het systeem na het afronden van de installatie niet "
"langer opgestart kan worden. Bij het selecteren van het opstartapparaat in "
"het opstartmenu van de firmware, bieden sommige systemen voor elk apparaat "
"de keuze uit twee verschillende modi, zodat de gebruiker kan selecteren of "
"het opstarten in CSM-modus of in standaard UEFI-modus moet gebeuren."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1858
#, no-c-format
msgid "Secure boot"
msgstr "Secure boot (veilig opstarten)"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1859
#, no-c-format
msgid ""
"Another UEFI-related topic is the so-called <quote>secure boot</quote> "
"mechanism. Secure boot means a function of UEFI implementations that allows "
"the firmware to only load and execute code that is cryptographically signed "
"with certain keys and thereby blocking any (potentially malicious) boot code "
"that is unsigned or signed with unknown keys. In practice the only key "
"accepted by default on most UEFI systems with secure boot is a key from "
"Microsoft used for signing the Windows bootloader. Debian includes a "
"<quote>shim</quote> bootloader signed by Microsoft, so should work correctly "
"on systems with secure boot enabled."
msgstr ""
"Een ander aspect dat verband houdt met UEFI is het zogenaamde <quote>secure "
"boot</quote>-mechanisme. Secure boot (veilig opstarten) is een functie van "
"UEFI-toepassingen die de firmware enkel toelaat code te laden en uit te "
"voeren die cryptografisch ondertekend werd met bepaalde sleutels en waardoor "
"elke (potentieel kwaadaardige) opstartcode die niet ondertekend is of door "
"een onbekende sleutel ondertekend werd, geblokkeerd wordt. In de praktijk is "
"de enige sleutel die standaard op de meeste UEFI-systemen met 'secure boot' "
"geaccepteerd wordt, een sleutel van Microsoft die gebruikt wordt om de "
"bootloader van Windows te ondertekenen. Debian bevat een <quote>shim</quote>-"
"bootloader die ondertekend werd door Microsoft en dus correct zou moeten "
"werken op systemen waarop veilig opstarten is ingeschakeld."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1874
#, no-c-format
msgid ""
"Disabling the Windows <quote>fast boot</quote>/<quote>fast startup</quote> "
"feature"
msgstr ""
"De functionaliteit <quote>fast boot</quote>/<quote>fast startup</quote> van "
"Windows uitzetten"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1875
#, no-c-format
msgid ""
"Windows offers a feature (called <quote>fast boot</quote> in Windows 8, "
"<quote>fast startup</quote> in Windows 10) to cut down system startup time. "
"Technically, when this feature is enabled, Windows does not do a real "
"shutdown and a real cold boot afterwards when ordered to shut down, but "
"instead does something resembling a partial suspend to disk to reduce the "
"<quote>boot</quote> time. As long as Windows is the only operating system on "
"the machine, this is unproblematic, but it can result in problems and data "
"loss, when you have a dual boot setup, in which another operating system "
"accesses the same filesystems as Windows does. In that case the real state "
"of the filesystem can be different from what Windows believes it to be after "
"the <quote>boot</quote> and this could cause filesystem corruption upon "
"further write accesses to the filesystem. Therefore in a dual boot setup, to "
"avoid filesystem corruption the <quote>fast boot</quote>/<quote>fast "
"startup</quote> feature has to be disabled within Windows."
msgstr ""
"Windows biedt een functie (<quote>fast boot</quote> genaamd in Windows 8, "
"<quote>fast startup</quote> in Windows 10) om de opstarttijd van het systeem "
"te verkorten. Indien deze functie actief is en u geeft Windows de opdracht "
"om af te sluiten, sluit het niet echt af en doet het nadien dus geen echte "
"koude start, maar doet het iets dat lijkt op een gedeeltelijke slaapstand om "
"de <quote>opstart</quote>tijd in te korten. Zolang Windows het enige "
"besturingssysteem op de computer is, is dit niet problematisch, maar indien "
"u een dual-boot-systeem hebt waarbij een ander besturingssysteem gebruik "
"maakt van dezelfde bestandssystemen als Windows, kan dit leiden tot "
"problemen en gegevensverlies. In een dergelijk geval kan de echte toestand "
"van het bestandssysteem verschillend zijn van wat Windows na de "
"<quote>opstart</quote> denkt en dit kan leiden tot bederf van het "
"bestandssysteem wanneer er nog verder geschreven wordt in het "
"bestandssysteem. Om bij een dual-boot-systeem bestandssysteembederf tegen te "
"gaan, moet u daarom de <quote>fast boot</quote>/<quote>fast startup</quote> "
"functionaliteit in Windows uitzetten."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1892
#, no-c-format
msgid ""
"Furthermore, the Windows Update mechanism has (sometimes) been known to "
"automatically re-enable this feature, after it has been previously disabled "
"by the user. It is suggested to re-check this setting periodically."
msgstr ""
"Bovendien is bekend dat het Windows Update-mechanisme deze functie (soms) "
"automatisch opnieuw inschakelt, nadat het eerder door de gebruiker werd "
"uitgeschakeld. Wij suggereren om periodiek deze instelling opnieuw te "
"controleren."

#. Tag: para
#: preparing.xml:1897
#, no-c-format
msgid ""
"It may also be necessary to disable <quote>fast boot</quote> to even allow "
"access to UEFI setup to choose to boot another operating system or &d-i;. On "
"some UEFI systems, the firmware will reduce <quote>boot</quote> time by not "
"initialising the keyboard controller or USB hardware; in these cases, it is "
"necessary to boot into Windows and disable this feature to allow for a "
"change of boot order."
msgstr ""
"Het kan zelfs nodig zijn om <quote>fast boot</quote> uit te zetten om "
"toegang te krijgen tot het instellingenmenu van UEFI om te kunnen kiezen "
"voor het opstarten van een ander besturingssysteem of van &d-i;. Op sommige "
"UEFI-systemen zal de firmware de <quote>opstart</quote>tijd reduceren door "
"de toetsenbordcontroller of de USB-hardware niet te initialiseren. In "
"dergelijke gevallen is het noodzakelijk om Windows op te starten en er deze "
"functionaliteit uit te zetten om in staat te zijn de opstartvolgorde te "
"wijzigen."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1909
#, no-c-format
msgid "Hardware Issues to Watch Out For"
msgstr "Aandachtspunten in verband met apparatuur"

#. Tag: title
#: preparing.xml:1912
#, no-c-format
msgid "USB BIOS support and keyboards"
msgstr "De USB-ondersteuning in het BIOS en toetsenborden"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1913
#, no-c-format
msgid ""
"If you have no PS/2-style keyboard, but only a USB model, on some very old "
"PCs you may need to enable legacy keyboard emulation in your BIOS setup to "
"be able to use your keyboard in the bootloader menu, but this is not an "
"issue for modern systems. If your keyboard does not work in the bootloader "
"menu, consult your mainboard manual and look in the BIOS for <quote>Legacy "
"keyboard emulation</quote> or <quote>USB keyboard support</quote> options."
msgstr ""
"Indien u geen toetsenbord van het type PS/2 heeft, maar enkel een USB-model, "
"kan het zijn dat u op sommige zeer oude PC's in de instellingen van het BIOS "
"de 'legacy keyboard emulation' (oud toetsenbord emuleren) moet aanzetten om "
"uw toetsenbord in het menu van de bootloader te kunnen gebruiken. Op moderne "
"systemen stelt dit probleem zich niet. Indien uw toetsenbord niet werkt in "
"het menu van de bootloader, moet u de handleiding bij uw moederbord "
"raadplegen en zoeken naar de BIOS-optie <quote>Legacy keyboard emulation</"
"quote> of <quote>USB keyboard support</quote>."

#. Tag: title
#: preparing.xml:1926
#, no-c-format
msgid "Display-visibility on OldWorld Powermacs"
msgstr "Beeldschermweergave op OldWorld Powermacs"

#. Tag: para
#: preparing.xml:1928
#, no-c-format
msgid ""
"Some OldWorld Powermacs, most notably those with the <quote>control</quote> "
"display driver, may not reliably produce a colormap under Linux when the "
"display is configured for more than 256 colors. If you are experiencing such "
"issues with your display after rebooting (you can sometimes see data on the "
"monitor, but on other occasions cannot see anything) or, if the screen turns "
"black after booting the installer instead of showing you the user interface, "
"try changing your display settings under MacOS to use 256 colors instead of "
"<quote>thousands</quote> or <quote>millions</quote>."
msgstr ""
"Sommige OldWorld Powermacs kunnen onder Linux, als de weergave is ingesteld "
"op meer dan 256 kleuren, mogelijk kleuren onjuist weergeven. Dit geldt in "
"het bijzonder voor systemen met het <quote>control</quote> stuurprogramma "
"voor video. Indien u dergelijke problemen ervaart met uw scherm na het "
"heropstarten (soms kunt u informatie zien op het scherm, maar bij andere "
"gelegenheden kunt u helemaal niets zien) of indien het scherm zwart wordt na "
"het opstarten van het installatieprogramma in plaats van de "
"gebruikersinterface weer te geven, moet u proberen onder MacOS de "
"instellingen voor het scherm aan te passen en het instellen op 256 kleuren "
"in plaats van op <quote>duizenden</quote> of <quote>miljoenen</quote> "
"kleuren."